ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΝΕΑ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η ιστορία της γκλίτσας του τσομπάνη
7ετής ερευνα συνταξιούχου εκπαιδευτικού

Ένα ιδιαίτερο ξυλόγλυπτο αντικείμενο που συνδέεται παραδοσιακά με την ποιμενική ζωή και τέχνη είναι η γκλίτσα, την οποία χρησιμοποιούσαν τσομπάνηδες, τσέλιγκες και ζωέμποροι.
Σύμφωνα με τον συνταξιούχο εκπαιδευτικό Κυριάκο Παπαδόπουλο, ο οποίος, μετά από 7ετή έρευνα σε όλη την Ελλάδα, κατασκεύασε και φιλοτέχνησε μια σπάνια συλλογή από δεσποτικές ράβδους και γκλίτσες, που έχουν έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για την ελληνική κτηνοτροφική ιστορία. Στις λαβές τους αναπαριστούν συνήθως φίδια αλλά και κεφαλές αλόγων. Όπως εξηγεί, τα φίδια, τα άλογα και άλλα ζώα, όπως αετοί και μυθικοί δράκοι, για τους ανθρώπους της φύσης που ζουν σε βουνά και κάμπους και έχουν να αντιμετωπίσουν φυσικά αλλά και ανεξήγητα, για αυτούς, φαινόμενα, πιθανά σκαλίζονταν είτε για να έχουν την εύνοιά τους, ή για να συνηθίσουν στην ιδέα του καθημερινού κινδύνου ή για να φοβίζουν τους άλλους στη θέα των ζώων που υπήρχε στη ράβδο τους ως προστάτης, όχι ως εχθρός.
«Για τις κεφαλές των αλόγων, μία ερμηνεία είναι ότι τη χρονική περίοδο κατά την οποία οι τσέλιγκες προσλάμβαναν βοσκούς για τα ποίμνιά τους ήταν η ημέρα εορτής του Αγίου Γεωργίου, και η ημέρα που τους απέλυαν η γιορτή του Αγίου Δημητρίου. Οι δύο Άγιοι έχουν ένα κοινό στοιχείο, ότι είναι καβαλάρηδες. Την περίοδο εργασίας, οι ποιμένες την ονόμαζαν “χάκι”, που σημαίνει δίκαιο», σημειώνει ο κ. Παπαδόπουλος.
Σε ό,τι αφορά την ονομασία, αναφέρει ότι η γκλίτσα προέρχεται από τη λέξη αγκύλη, καθώς παλαιότερα χρησίμευε για να «αγκυλώνει» τα ζώα από τον λαιμό. Με την πάροδο των ετών έγινε λεπτότερη, για να συλλαμβάνουν τα ζώα από το πόδι και μετονομάστηκε σε αγκυλίτσα, αργότερα γκλίτσα, ενώ σε άλλες περιοχές ακόμη και σήμερα έχει άλλες ονομασίες, όπως στην Πέλλα που την αποκαλούν στα βλάχικα «κρλικ», που σημαίνει στραβό ξύλο.
Η συλλογή με τις ράβδους φιλοξενείται στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Γιαννιτσών.
ypaithros.gr
- ΑΘΛΗΤΙΚΑ | 08.07.2025 | 23:13
Ο Γιάννης Μπουρούσης επιστρέφει στην Καρδίτσα και αναλαμβάνει την Αναγέννηση - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 22:21
Ξεσήκωσε τους Λαρισαίους στο κηποθέατρο η Δέσποινα Βανδή (ΦΩΤΟ+video) - ΑΘΛΗΤΙΚΑ | 08.07.2025 | 21:35
«Βυσσινί» πάθος και «τρέλα» στην πρώτη της ΑΕΛ - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 21:28
Τζιότζιος, Λυτροκάπης: Δεν θα μείνει προβατίνα στη Λάρισα μέχρι το φθινόπωρο λόγω ευλογιάς (video) - ΑΓΡΟΤΙΚΑ | 08.07.2025 | 21:01
Υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ: Πώς η Κρήτη «πλημμύρισε» βιολογικές κυψέλες – Οι αριθμοί μιλούν - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 20:38
Θλίψη στη Λάρισα: Σε ηλικία 68 ετών απεβίωσe η Άννα Μηταλούλη - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 20:34
Ευ. Λιακούλη: «Σύστημα με “εγκεφάλους” και “Γκρούεζους” κατέστρωσε η Κυβέρνηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ» - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 20:30
Εντυπωσιακή βραδιά στη Χάλκη στη διάρκεια των «Ολυμπιονικείων 2025» (φωτ.)
- ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 21:28
Τζιότζιος, Λυτροκάπης: Δεν θα μείνει προβατίνα στη Λάρισα μέχρι το φθινόπωρο λόγω ευλογιάς (video) - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 14:30
Δημ. Τσιούρης πρόεδρος ΤΟΕΒ Πηνειού για τους πληγέντες στην Κάρλα: «Όχι άλλο λάσπη στον πόνο μας» - ΕΛΛΑΔΑ | 08.07.2025 | 20:27
Νεκρός αξιωματικός των ΟΥΚ: Δολοφονία εν ψυχρώ καταγγέλλουν οι γονείς – «Σκοτώθηκε μετά από ατομικό καψόνι» - ΑΘΛΗΤΙΚΑ | 08.07.2025 | 23:13
Ο Γιάννης Μπουρούσης επιστρέφει στην Καρδίτσα και αναλαμβάνει την Αναγέννηση - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 09:27
Λάρισα: Ένοχος ο καρδιοχειρουργός για το «φακελάκι» – Τέσσερα χρόνια φυλάκιση και 40.000 χρηματικό πρόστιμο - ΑΓΡΟΤΙΚΑ | 08.07.2025 | 12:36
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: ένας γιατρός, ένας καθηγητής και ενα βουνό στον Δομοκό - ΕΛΛΑΔΑ | 08.07.2025 | 09:35
Κορυφώνεται ο καύσωνας: Σήμερα η πιο ζεστή μέρα του Ιουλίου, έως και 42 βαθμοί στα ηπειρωτικά - ΛΑΡΙΣΑ | 08.07.2025 | 22:21
Ξεσήκωσε τους Λαρισαίους στο κηποθέατρο η Δέσποινα Βανδή (ΦΩΤΟ+video)