Τριπλός κίνδυνος για το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Την αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών για το 2025 "κλειδώνει" η προαναγγελία του κ. Ντόναλντ Τράμπ για επιβολή δασμών 25% στην ΕΕ, ενώ οι προγνώσεις για τις εξαγωγές και τις εισαγωγές ήταν και από πριν απογοητευτικές.

Οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών είχαν μείωση κατά 2,2% σε ετήσια βάση λόγω της μεγαλύτερης του αναμενομένου επιβράδυνσης της ΕΕ, η οποία απορροφά περίπου το 65% των ελληνικών εξαγωγών. Η ΕΕ ξεκίνησε το 2024 με πρόβλεψη για ανάκαμψη κατά 1,4% και ολοκλήρωσε την περσινή χρονιά με μια οριακή ανάπτυξη της τάξης του 0,4% για όλο τον προηγούμενο χρόνο. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην περαιτέρω επιβράδυνση έπαιξε η ύφεση για δεύτερη συνεχή χρονιά της Γερμανίας και η οριακή ανάπτυξη της Γαλλίας (η οποία μπήκε σε έναν κύκλο πολιτικής αβεβαιότητας) και της Ιταλίας. Φέτος, οι προβλέψεις ξεκινούν από χαμηλότερα προβλέποντας ανάπτυξη 0,9% (έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για ανάπτυξη 1,4%), με προοπτική αυτή να φτάσει στο 1,5% το 2026. 

Σε ό,τι αφορά της εισαγωγές αγαθών, οι προβλέψεις είναι επίσης δυσοίωνες. Η τιμή του φυσικού αερίου από την αρχή του χρόνου έχει αυξηθεί κατά 10% φτάνοντας στην περιοχή των 55 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα. Το χειρότερο είναι ότι η τιμή του αερίου αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται όσο η Ευρώπη έχει ενεργειακό έλλειμμα που μεγαλώνει και όσο περνάει ο χειμώνας και οι αποθήκες αδειάζουν. Οι εισαγωγές ενέργειας είναι ο πρώτος βασικός λόγος που διόγκωσε την αξία των εισαγωγών και το 2022, τη χρονιά της ενεργειακής κρίσης και απειλεί να το κάνει και φέτος. Παράλληλα, ένας δεύτερος παράγοντας, ο οποίος αναμένεται να αυξήσει την αξία των εισαγωγών, είναι η αύξηση των επενδύσεων κατά 8,6% που αναμένει για φέτος το ΥΠΕΘΟ. Ως γνωστό, σε χώρες όπως η Ελλάδα, με χαμηλή παραγωγική βάση, η αύξηση των επενδύσεων συνεπάγεται αυτόματα και την αύξηση των εισαγωγών σε πρώτες ύλες και μηχανήματα προκειμένου να υλοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις.

Οι δασμοί από τις ΗΠΑ 

Ο τρίτος παράγοντας που απειλεί να επιταχύνει την αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών είναι οι από καιρό αναμενόμενοι δασμοί Τραμπ για τα ευρωπαϊκά προϊόντα. Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος προχώρησε χθες σε μια φραστική επίθεση κατά της ΕΕ, λέγοντας ότι δημιουργήθηκε για να βλάψει τις ΗΠΑ και το κατάφερε σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρος. Χθες ο κ. Τραμπ επιβεβαίωσε ότι θα προχωρήσει τελικά στην επιβολή δασμών σε Μεξικό, Καναδά και Κίνα, τους οποίους είχε βάλει στο τραπέζι, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και στη συνέχεια, την ανέβαλε για έναν μήνα. Προσθετικά ανέφερε ότι και στην Ευρώπη θα επιβληθούν το επόμενο διάστημα δασμοί 25%, χωρίς όμως να διευκρινίζει ποια προϊόντα θα επιβαρυνθούν. Η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα έχει ως αντίδραση και η ΕΕ να επιβάλλει με τη σειρά της δασμούς, στα προϊόντα από τις ΗΠΑ. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οι εξαγωγές της ΕΕ -και άρα και της Ελλάδας- προς τις ΗΠΑ να μειωθούν.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την Ελλάδα οι ΗΠΑ είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγικός προορισμός και είναι αμφίβολο αν η ενεργή ομογένεια, μπορεί να κινητοποιηθεί για να αποτρέψει τους δασμούς ειδικά για τα ελληνικά προϊόντα. Η απώλεια για την Ελλάδα δεν περιορίζεται στις απευθείας εξαγωγές στις ΗΠΑ. Η μείωση των εξαγωγών της ΕΕ θα συντείνει στην επιβράδυνση της οικονομίας της και αυτό θα σημάνει και τη μείωση των εξαγωγών και από την Ελλάδα προς την ΕΕ.

Με τέτοιο κακό διεθνές κλίμα, είναι αμφίβολο αν και ο τουρισμός για τον οποίο αναμένεται φέτος νέο ρεκόρ εισπράξεων θα πετύχει τον στόχο του. 

capital.gr