Ασπίδα προστασίας ενάντια στον κορωνοϊό

Σε καθημερινό σύμμαχό μας ενάντια στη νόσο COVID-19 έχει αναδειχθεί η μάσκα, με την επιστημονική κοινότητα να επισημαίνει πως η σωστή χρήση της είναι το κλειδί για την ανάσχεση της πανδημίας του κορωνοϊού. Ωστόσο, ελάχιστοι γνωρίζουν πως διατίθενται πολλά είδη μασκών προστασίας στην αγορά και πως η ορθή επιλογή της μάσκας μπορεί να αποτρέψει την έκθεσή τους στον κορωνοϊό.
Της Εύας Οικονομάκη

«Η μάσκα όταν χρησιμοποιείται σωστά αποτελεί το δεύτερο πιο αποτελεσματικό μέτρο προστασίας μετά την απόσταση. Επειδή λοιπόν η απόσταση δεν γίνεται πάντα να τηρείται θα πρέπει να φοράμε όλοι μάσκα. Εκτός από το γεγονός ότι μας προστατεύει από το να μην κολλήσουμε τον ιό, βοηθάει ώστε ακόμα και αν κολλήσουμε να δεχτούμε μικρότερο ιικό φορτίο, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα είτε να νοσήσουμε πιο ελαφρά είτε να είμαστε ασυμπτωματικοί», επισημαίνει ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, καθηγητής Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ και διευθυντής Γ’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ.

Η ορθή επιλογή

Λόγω έλλειψης στην αγορά, ωστόσο, έχουν εισαχθεί μάσκες που δεν πληρούν τα απαραίτητα πρότυπα, δεν έχουν λάβει τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις ή έχουν κατασκευαστεί για άλλη χρήση, όπως για παράδειγμα για την προστασία από τη σκόνη. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, για να είναι μία μάσκα κατάλληλη για χρήση ενάντια στη νόσο COVID-19, θα πρέπει να διαθέτει την ένδειξη CE, να αναγράφει τη χώρα παραγωγής και τον κατασκευαστή του προϊόντος, να διαθέτει οδηγίες χρήσης και να αναφέρεται ο τύπος της μάσκας. Μάλιστα, για να προσφέρει μία μάσκα ικανοποιητική προστασία από τους ιούς, θα πρέπει να κατηγοριοποιείται ως τύπου ΙΙ ή ΙΙR, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ14683. Με τον τρόπο αυτό, εξασφαλίζεται επαρκής αποτελεσματικότητα διήθησης έναντι των βακτηρίων, καθώς και τα απαραίτητα επίπεδα διαπνoής, με τις μάσκες τύπου ΙΙ να είναι κατάλληλες για την ποστασία ενάντια στην COVID-19 λόγω υψηλής μεταδοτικότητας του ιού.

«Η παραγωγή μασκών πρέπει να πραγματοποιείται σε ειδικά διαμορφωμένες εγκαταστάσεις, τηρώντας αυστηρά πρωτόκολλα υγείας και υγιεινής. Κάθε παρτίδα πριν την έγκριση προς διακίνηση πρέπει να ελέγχεται για την απουσία μικροβιακού φορτίου. Επίσης, είναι απαραίτητο να πραγματοποιούνται επιπλέον έλεγχοι σε διαπιστευμένα εργαστήρια σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 14683+AC. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 14683, το οποίο ορίζει και τον τύπο της μάσκας για να θεωρείται μία μάσκα Τύπου ΙΙ/ΙΙR, αρά και κατάλληλη για ιατρική χρήση (που εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι εξασφαλίζει τη μέγιστη προστασία), θα πρέπει να έχει αποτελεσματικότητα διήθησης βακτηριδίων (BFE) πάνω από 98% και διαφορική πίεση κάτω από 40Pa/cm2. Αυτά όλα πρέπει να ελέγχονται διεξοδικά ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των καταναλωτών», εξηγεί ο υπεύθυνος ποιοτικού ελέγχου του τμήματος μασκών του ομίλου Πλαστικά Θράκης, Νίκος Παπαδόπουλος.

Το BFE ουσιαστικά μετράει την αποτελεσματικότητα της μάσκας να σταματήσει σταγονίδια και να φιλτράρει τα μικρόβια από τον αέρα, άρα, όταν αναφέρεται αποτελεσματικότητα διήθησης βακτηρίων 98 % BFE ? 98% σημαίνει ότι η μάσκα φιλτράρει το 98 % των μικροβίων και των σταγονιδίων.

«Οι μάσκες τύπου ΙΙ φιλτράρουν ποσοστό ? 98% των βακτηριδίων ενώ οι τύπου ΙΙR φιλτράρουν ποσοστό ? 98% των βακτηριδίων και ταυτόχρονα είναι ανθεκτικές στα υγρά. Γι’ αυτό και οι δυο τελευταίοι τύποι χρησιμοποιούνται και από το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό λόγω υψηλότερου κινδύνου έκθεσης. Ο όρος BFE ουσιαστικά παριστά την ικανότητα φιλτραρίσματος βακτηριδίων που παρέχει μια μάσκα», τονίζει από την πλευρά του ο Πέτρος Μπακάκος, αναπληρωτής καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ.

Χειρουργική ή υφασμάτινη;

Τα επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι οι χειρουργικές (ιατρικές) μάσκες υπερέχουν έναντι των υφασμάτινων και αυτές θα πρέπει να χρησιμοποιούμε. Mόνο οι χειρουργικές μάσκες διαθέτουν πιστοποίηση και μπορούν αποδεδειγμένα να προσφέρουν προστασία από ιούς και βακτήρια στον χρήστη, αφού παράγονται, ακολουθώντας όλους τους κανόνες που απορρέουν από την κείμενη νομοθεσία περί παραγωγής ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Παράλληλα, προσφέρουν το απαραίτητο επίπεδο διαπνοής στον χρήστη, ώστε να μπορεί να αναπνέει χωρίς πρόβλημα καθ’ όλη τη διάρκεια της εφαρμογής της. Για την καλύτερη προστασία έναντι του ιού, λοιπόν, θα πρέπει να επιλέγονται μόνο πιστοποιημένες μάσκες.

Αντίθετα, οι υφασμάτινες μάσκες δεν διαθέτουν πιστοποίηση και μελέτες αποδεικνύουν ότι δεν μπορούν να προσφέρουν την κατάλληλη προστασία και διαπνοή. «Η υφασμάτινη σκέτη βαμβακερή μάσκα μας προστατεύει από μικρή ποσότητα κυρίως μεγάλων σταγονιδίων, ενώ χάνει ακόμα περισσότερο την ασφάλεια που μας παρέχει όταν υγραίνεται λόγω της αναπνοής μας. Για αυτό τον λόγο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συμβουλεύει πως μια υφασμάτινη μάσκα θα πρέπει να έχει περισσότερα από ένα στρώμα υφάσματος. Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωσή του ο ΠΟΥ αναφέρει ότι θα πρέπει σε μια μάσκα να υπάρχουν τρία στρώματα από διαφορετικά υφάσματα», υπογραμμίζει ο Θ. Βασιλακόπουλος.

Ωστόσο, δεν αρκούν μόνο τα 3 στρώματα οποιουδήποτε υφάσματος. Για να είμαστε ασφαλείς, η μάσκα πρέπει να αποτελείται από 3 στρώσεις μη-υφαντού υφάσματος πολυπροπυλενίου spunbond και meltblown. Υφάσματα από τα οποία παράγονται οι πιστοποιημένες χειρουργικές μάσκες και τα οποία είναι σε θέση να προσφέρουν το ενδεδειγμένο αποτέλεσμα στον χρήστη.

Σωστή χρήση

Η μάσκα θα πρέπει να έχει σωστή εφαρμογή και θα πρέπει να τοποθετείται με τον ενδεδειγμένο τρόπο για να παρέχει την απαιτούμενη προστασία. Η τοποθέτηση στο πρόσωπο μέσω των ελαστικών κορδονιών, το σφίξιμο του ελάσματος στη μύτη, η αποφυγή αγγίγματος της εξωτερικής πλευράς της μάσκας και η αφαίρεση της με σωστό τρόπο από τα ελαστικά κορδόνια είναι σημεία-κλειδιά για την παροχή προστασίας τόσο σε αυτόν που την φοράει όσο και σε εκείνον που βρίσκεται απέναντι του.

«Η σωστή χρήση της μάσκας πραγματοποιείται όταν καλύπτει τη μύτη και το στόμα. Το πιο συνηθισμένο που βλέπω είναι ότι οι περισσότεροι έχουν την μάσκα κάτω από την μύτη. Για να το αποφεύγουμε αυτό θα πρέπει να δίνουμε μια γωνία προσαρμοσμένη στη μύτη μας στο ευλύγιστο σημείο που υπάρχει στο πάνω μέρος της μάσκας. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως εάν θέλουμε να διορθώσουμε τη μάσκα μας να την πιάσουμε από τα κορδόνια που βρίσκονται στα αφτιά μας. Αν όμως ακουμπήσουμε το εσωτερικό τότε θα πρέπει να απολυμάνουμε πολύ καλά τα χέρια μας», καταλήγει ο Θ. Βασιλακόπουλος.

Πηγή real.gr