Μπιλλίνης – Φθενάκης: Αποτελεσματική για την ευλογιά μόνο η αυστηρή τήρηση των μέτρων-αρνητικοί σε εμβόλιο

Αναποτελεσματική θεωρούν τη λύση του εμβολιασμού των κοπαδιών για την αντιμετώπιση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων οι καθηγητές Χαράλαμπος Μπιλλίνης και Γιώργος Φθενάκης του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Αναφέρουν ότι τα διαθέσιμα εμβόλια κατά της ευλογιάς των προβάτων δεν έχουν επίσημη άδεια κυκλοφορίας με βάση ενδελεχή έλεγχο από κρατικές αρχές, σε καμία χώρα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αναφερόμενη αποτελεσματικότητα των εν λόγω εμβολίων δεν υπερβαίνει το 65% των εμβολιασμένων ζώων. Ως συνέπεια αυτού, ακόμη και μετά την εφαρμογή καθολικού εμβολιασμού των ζώων, θα υπάρχουν ζώα που θα εμφανίζουν κλινική νόσηση από τη λοίμωξη. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη διάρκεια της παρεχόμενης ανοσοπροστασίας από τα εν λόγω εμβόλια. Άρα, δεν έχουν διευκρινιστεί ούτε η διάρκεια προφύλαξης των προβάτων από τη λοίμωξη, ούτε το χρονικό σημείο εφαρμογής επαναληπτικής δόσης για συνέχιση της προστασίας.

Σε κανένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εμβόλια σε μεγάλη κλίμακα. Η εφαρμογή του εμβολιασμού σε όλα τα πρόβατα της χώρας μας θα απαιτήσει μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά τη διάρκεια του οποίου θα παρατηρούνται συνεχώς νέα κρούσματα της λοίμωξης. Ως αποτέλεσμα της ύπαρξης κλινικών περιστατικών παρά την πραγματοποίηση εμβολιασμών, θα συνεχιστεί η εφαρμογή των αυστηρών μέτρων βιοασφάλειας, καθώς και η θανάτωση των κλινικά ασθενών ζώων. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες διαγνωστικές εξετάσεις, που να διαχωρίζουν με ακρίβεια τα ζώα που εμβολιάστηκαν από τα ζώα που νόσησαν από φυσική λοίμωξη. Η αποτελεσματική προσέγγιση για τον έλεγχο της κατάστασης είναι η πιστή και αυστηρή τήρηση από όλους τους εμπλεκόμενους των μέτρων και κανονισμών βιοασφάλειας στις προβατοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Σε παλαιότερες περιπτώσεις έξαρσης ευλογιάς στη χώρα μας, η αντιμετώπιση ήταν αποτελεσματική, επειδή τηρούνταν πιστά τα μέτρα βιοασφάλειας. Προφανώς, η δυσκολία στον έλεγχο της κατάστασης τώρα, οφείλεται ακριβώς στη μη τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας. Η εφαρμογή εμβολιασμών θα οδηγήσει σε εφησυχασμό και μείωση της επιτήρησης, δεδομένου δε τα εμβόλια δεν είναι αποτελεσματικά (όπως αναφέρθηκε παραπάνω), αυτό θα οδηγήσει σε περαιτέρω έξαρση της λοίμωξης. Σε γειτονική μας χώρα, όπως λένε εφαρμόζεται εμβολιασμός κατά της ευλογιάς εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια. Μολαταύτα, η λοίμωξη δεν έχει εκριζωθεί, παραμένει ενδημική και προκαλεί οικονομικές απώλειες στην προβατοτροφία εκείνης της χώρας.

Τελικά, παρά την εφαρμογή εμβολιασμού, τα πρόβατα θα μολύνονται, θα νοσούν, θα θανατώνονται, αλλά εν τω μεταξύ θα έχει χαθεί η δυνατότητα της χώρας για χαρακτηρισμό της ως απαλλαγμένης από ευλογιά. Εξαιτίας της αδυναμίας διάκρισης μεταξύ ζώων που εμβολιάστηκαν και ζώων που νόσησαν από φυσική λοίμωξη, θα πρέπει να αντικατασταθεί όλο το υπάρχον σημερινό ζωικό κεφάλαιο της προβατοτροφίας στη χώρα. Έτσι, θα απαιτηθούν 8 έως 10 έτη τουλάχιστον, πριν να γίνει εφικτή η αξιολόγηση για χαρακτηρισμό της χώρας ως απαλλαγμένης από ευλογιά.

Καταλήγοντας σημειώνουν ότι η μόνη στρατηγική που μπορεί να δώσει αποτέλεσμα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα είναι η αυστηρή τήρηση από όλους του εμπλεκόμενους των μέτρων και πρωτόκολλων βιοασφάλειας, σε όλα τα επίπεδα στην αλυσίδα της προβατοτροφίας στη χώρα μας.