Stanford: Η παγκόσμια γεωργία οδηγείται σε κατάρρευση λόγω κλιματικής αλλαγής

Νέα μελέτη του Stanford αποκαλύπτει ότι η κλιματική αλλαγή μειώνει τις αποδόσεις βασικών καλλιεργειών έως και 24% ακόμη και με προσαρμογή των αγροτών 

Η νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature έρχεται να ανατρέψει την επί σειρά ετών υπόθεση ότι η προσαρμογή των αγροτών και η οικονομική ανάπτυξη θα μπορούσαν να απορροφήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις γεωργικές αποδόσεις. Σύμφωνα με τη μελέτη, που καλύπτει δεδομένα από 55 χώρες και περισσότερες από 12.000 γεωργικές περιοχές, η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας οδηγεί με συνέπεια σε μείωση της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας τροφίμων, ακόμη και όταν οι παραγωγοί προσαρμόζουν τις καλλιεργητικές τους πρακτικές.

Η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού σχήματος Climate Impact Lab, με επικεφαλής τον καθηγητή Solomon Hsiang του Stanford και τον Andrew Hultgren του Πανεπιστημίου του Ιλινόις, βασίστηκε σε μια ανάλυση με βάθος χρόνου και γεωγραφικής διασποράς άνευ προηγουμένου. Η μοντελοποίηση έδειξε ότι μέχρι το 2100, οι αποδόσεις θερμίδων από βασικές καλλιέργειες—όπως σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι και σόγια—θα είναι κατά 24% χαμηλότερες σε ένα σενάριο με υψηλές εκπομπές, συγκριτικά με έναν κόσμο χωρίς κλιματική αλλαγή. Σε όρους καθημερινής κατανάλωσης, αυτό αντιστοιχεί σε 120 θερμίδες λιγότερες ανά άτομο την ημέρα, μια απώλεια που ισοδυναμεί, όπως δηλώνει ο Hsiang, με την παγκόσμια κατάργηση του πρωινού γεύματος.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η μελέτη ενσωματώνει την πραγματική συμπεριφορά των αγροτών, που μέχρι πρότινος παραβλεπόταν από την επιστημονική βιβλιογραφία, όπου συχνά υπερεκτιμούνταν οι δυνατότητες «τέλειας προσαρμογής». Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ακόμη και όταν οι γεωργοί τροποποιούν τις ημερομηνίες φύτευσης, αλλάζουν ποικιλίες ή βελτιώνουν τη χρήση λιπασμάτων, αυτές οι πρακτικές αρκούν μόνο για να αντισταθμίσουν περίπου το 1/3 των κλιματικών απωλειών έως το 2100. Οι υπόλοιπες απώλειες παραμένουν και εντείνονται όσο δεν αναστέλλεται η αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Η γεωργία των ΗΠΑ εμφανίζεται να δέχεται τις πιο δραματικές συνέπειες, με τη Midwest «Ζώνη του Καλαμποκιού» να αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο πλήρους ανατροπής του παραγωγικού της προφίλ. Αντίθετα, οι σιτοβολώνες του Καναδά, της Ρωσίας και ορισμένες περιοχές της Κίνας αναμένεται να ωφεληθούν, γεγονός που μετατρέπει τη γεωργική παραγωγή σε γεωπολιτικό παίγνιο μεταφοράς κερδών και ζημιών.

Το πιο ανησυχητικό εύρημα έγκειται στο γεγονός ότι ακόμη και η πλήρης παγκόσμια απαλλαγή από τις εκπομπές ρύπων αύριο το πρωί δεν επαρκεί για να αποφύγουμε σημαντικές ζημιές μέχρι το 2050, εξαιτίας της μακράς παραμονής του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μείωση στις αποδόσεις θα φτάσει το 8% ως το 2050 ανεξάρτητα από το σενάριο εκπομπών, υπογραμμίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα της εφαρμογής πολιτικών προσαρμογής.

Η μελέτη, ωστόσο, δεν περιορίζεται στην πρόβλεψη των επιπτώσεων. Επιδιώκει να θέσει στα χέρια των υπευθύνων χάραξης πολιτικής νέα εργαλεία κόστους–αποτελεσματικότητας, με στόχο να καθοδηγήσει στοχευμένες επενδύσεις για την ενίσχυση των πιο ευάλωτων κοινοτήτων. Με τη στήριξη διεθνών οργανισμών και Ινστιτούτων, όπως το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΟΗΕ και το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, αναπτύσσεται ένα δυναμικό πληροφοριακό σύστημα που θα εντοπίζει τις περιοχές με τον μεγαλύτερο κίνδυνο μείωσης αποδόσεων, επιτρέποντας την ορθολογική κατανομή δημόσιων πόρων και αγροτικών ενισχύσεων.

Ο κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος είναι ήδη άνισα κατανεμημένος. Οι πλουσιότερες περιοχές του πλανήτη προβλέπεται να χάσουν κατά μέσο όρο το 41% των αποδόσεών τους, ενώ οι πιο φτωχές περιοχές –όπου κυριαρχεί η καλλιέργεια μανιόκας για επιβίωση– περίπου 28%. Παρότι το ρύζι φαίνεται να διατηρεί πιθανότητες αύξησης αποδόσεων, οι υπόλοιπες καλλιέργειες καταγράφουν πιθανότητες μείωσης από 70% έως 90% μέχρι το τέλος του αιώνα.

Το πραγματικό διακύβευμα πλέον δεν είναι απλώς περιβαλλοντικό, αλλά στρατηγικό και γεωπολιτικό η ικανότητα των κρατών να παράγουν τροφή σε έναν θερμαινόμενο πλανήτη θα καθορίσει όχι μόνο τη σταθερότητα των αγορών, αλλά και την κοινωνική συνοχή. Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, η πρόκληση είναι να μεταφράσουν τα ευρήματα σε συγκεκριμένες, άμεσες επενδύσεις, χωρίς να περιμένουν τη συναίνεση όλων για τη μείωση των εκπομπών. Ο χρόνος πλέον δεν είναι ουδέτερος: είναι πολιτική επιλογή.

Agrocapital.gr