Η παγκόσμια βιομηχανία βαμβακιού μπαίνει σε μια περίοδο αναδιάταξης, καθώς τα δεδομένα που δημοσιοποίησε το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας (USDA) για την περίοδο 2024/25 και τις προοπτικές του 2025/26 σκιαγραφούν ένα σκηνικό έντονων ανακατατάξεων τόσο στις εμπορικές ροές όσο και στις τιμές.
Οι αμερικανικές εξαγωγές παρά την πτώση στην Κίνα
Οι εξαγωγές βαμβακιού των ΗΠΑ για το 2024/25 εκτιμώνται στα 11,9 εκατ. δέματα, σχεδόν 200.000 περισσότερα από πέρυσι, παρότι οι αποστολές προς την Κίνα μειώθηκαν κατά πάνω από 4 εκατ. δέματα και οι συνολικές παγκόσμιες εισαγωγές κατέγραψαν κάμψη. Η ζήτηση προήλθε κυρίως από το Βιετνάμ, το Πακιστάν και την Τουρκία, όπου η κατανάλωση αυξήθηκε λόγω χαμηλότερων τιμών και ισχυρής ζήτησης σε τελικά προϊόντα από τις ανεπτυγμένες αγορές.
Το Βιετνάμ εξελίχθηκε σε κεντρικό αγοραστή, με τις εισαγωγές να ξεπερνούν τα 3 εκατ. δέματα, αντιπροσωπεύοντας το ένα τέταρτο των συνολικών αποστολών των ΗΠΑ. Το Πακιστάν σημείωσε επίσης άνοδο κατά 1 εκατ. δέμα, φθάνοντας τα 2,2 εκατ., καθώς οι χαμηλές εγχώριες σοδειές δεν επαρκούσαν να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση των κλωστοϋφαντουργιών. Σημαντικό ρόλο σε αυτές τις μεταβολές είχε η μετατόπιση παραγγελιών ένδυσης από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μακριά από την Κίνα και προς τις αγορές της ΝΑ Ασίας.
Ένας ακόμα παράγοντας που ενίσχυσε τις εξαγωγές ήταν η ταχύτητα αποστολών: στο τέλος της εμπορικής περιόδου μόλις 650.000 δέματα παρέμειναν αδιάθετα – χαμηλό δεκαετίας, έναντι μέσου όρου 2 εκατ. δεμάτων τα προηγούμενα χρόνια.
Οι προοπτικές για το 2025/26
Για τη νέα εμπορική περίοδο, οι εξαγωγές των ΗΠΑ εκτιμώνται στα 12 εκατ. δέματα, ωστόσο το χαμηλό επίπεδο υφιστάμενων συμφωνιών δείχνει ότι η ζήτηση θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά εντός του έτους. Η παγκόσμια παραγωγή προβλέπεται μειωμένη κατά 1,8 εκατ. δέματα, στα 116,6 εκατ., εξαιτίας χαμηλότερων σοδειών σε ΗΠΑ, Σουδάν, Ουζμπεκιστάν και Μάλι. Αντίθετα, η Κίνα αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή της κατά 500.000 δέματα, φθάνοντας τα 31,5 εκατ., χάρη σε υψηλότερες αποδόσεις. Οι ΗΠΑ θα δουν κάμψη 1,4 εκατ. δεμάτων, στα 13,2 εκατ., λόγω μειωμένης καλλιεργούμενης έκτασης.
Στο διεθνές εμπόριο, οι συνολικές ροές εκτιμώνται στα 43,6 εκατ. δέματα, μειωμένες κατά 1,1 εκατ. Οι εισαγωγές της Κίνας προβλέπονται χαμηλότερες κατά 500.000 δέματα, στα 5,3 εκατ., ενώ πτώση αναμένεται και σε Τουρκία, Ινδία και Μπανγκλαντές. Από την πλευρά των εξαγωγών, οι ΗΠΑ θα μειωθούν κατά 500.000 δέματα λόγω χαμηλότερης παραγωγής, ενώ το Σουδάν θα καταγράψει πτώση 400.000 δεμάτων έπειτα από αναθεωρημένα ιστορικά στοιχεία παραγωγής.
Η παγκόσμια κατανάλωση θα κινηθεί στα 118 εκατ. δέματα, με οριακή μείωση λόγω χαμηλότερης χρήσης στην Ινδία, την Τουρκία, το Μπανγκλαντές και το Ουζμπεκιστάν, παρά την άνοδο κατά 1 εκατ. δέμα στην Κίνα. Ως αποτέλεσμα, τα παγκόσμια αποθέματα θα περιοριστούν κατά 3,4 εκατ. δέματα.
Τιμές και αγορές
Η μέση τιμή για τους Αμερικανούς παραγωγούς το 2025/26 αναθεωρείται προς τα πάνω, στα 64 σεντς/λίβρα, ενώ για το 2024/25 παραμένει σταθερή στα 63 σεντς. Στις διεθνείς αγορές, οι τιμές ICE κυμαίνονται γύρω στα 67 σεντς, χωρίς σημαντικές μεταβολές από το τελευταίο WASDE. Ο δείκτης εμπορευμάτων του Bloomberg έχει κινηθεί πτωτικά λόγω χαμηλότερων τιμών πετρελαίου και χαλκού, επηρεάζοντας το επενδυτικό κλίμα.
Ο δείκτης A-Index για το βαμβάκι διαμορφώνεται περίπου 11 σεντς υψηλότερα από το ICE, με τις χαμηλότερες τιμές να εντοπίζονται στη Βραζιλία (73,5 σεντς) και τις υψηλότερες στην Αυστραλία (79,5 σεντς). Οι τιμές στην Κίνα διατηρούνται σταθερές (96 σεντς), ενώ στην Ινδία και τη Βραζιλία υποχωρούν ελαφρά.
Συνθετικές ίνες και ανταγωνισμός
Η σχέση τιμών βαμβακιού με τις συνθετικές και τεχνητές ίνες (πολυεστέρας και βισκόζη) αποτελεί κρίσιμο δείκτη για την πορεία της κατανάλωσης. Στην Κίνα –τη μεγαλύτερη αγορά επεξεργασίας ινών παγκοσμίως– οι διαφορές τιμών καταδεικνύουν ότι η πίεση για υποκατάσταση του βαμβακιού παραμένει ισχυρή. Παράλληλα, η σύγκριση με τις τιμές βαμβακιού σε σχέση με το βαμβακερό νήμα δείχνει τα περιθώρια κέρδους των κλωστοϋφαντουργιών, στοιχείο που θα καθορίσει την τελική ζήτηση.
Συμπερασματικά, η παγκόσμια αγορά βαμβακιού βρίσκεται σε μεταβατική φάση: H Κίνα χάνει έδαφος ως βασικός εισαγωγέας, οι ΗΠΑ ανακαλύπτουν νέες αγορές, αλλά οι μειωμένες σοδειές και οι πιέσεις από τις συνθετικές ίνες δημιουργούν αβεβαιότητα. Οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν αν η ζήτηση θα στηρίξει τις τιμές ή αν η αγορά θα παραμείνει ευάλωτη στις μεταβολές των εμπορευμάτων και των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
agronewsbomb.gr