Ξερό φασόλι: Καλύτερες οι πρώιμες σπορές, «λαβωμένες» οι όψιμες καλλιέργειες

Η φετινή καλλιεργητική περίοδος για τα ξερά φασόλια αποτυπώνει με χαρακτηριστικό τρόπο τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες παραγωγοί, σε ένα περιβάλλον κλιματικής αβεβαιότητας και γεωργικής αστάθειας. Η εικόνα της παραγωγής παρουσιάζει μεγάλες διαφοροποιήσεις ανά περιοχή και ποικιλία, με τις πρώιμες καλλιέργειες να έχουν, σε γενικές γραμμές, ενθαρρυντικά αποτελέσματα, τη στιγμή που οι όψιμες πλήττονται ιδιαίτερα από τις ακραίες θερμοκρασίες και τις ακανόνιστες καιρικές συνθήκες.

Το ξερό φασόλι, ένα από τα σημαντικότερα ψυχανθή της ελληνικής γεωργίας, ξεχωρίζει για τη διατροφική του αξία και την καλλιεργητική του σημασία. Ωστόσο, η ευαισθησία του στις καιρικές μεταβολές και η αυξημένη ανάγκη για πότισμα καθιστούν την καλλιέργειά του ευάλωτη σε φαινόμενα όπως η παρατεταμένη ξηρασία και οι καύσωνες. Η ανθοφορία, αυτό το κρίσιμο στάδιο για την καρπόδεση, συνέπεσε φέτος με ένα έντονο κύμα καύσωνα, οδηγώντας σε σοβαρές απώλειες, κυρίως στις όψιμες ποικιλίες.

Ενθαρρυντικά αποτελέσματα στις πρώιμες ποικιλίες της Καρδίτσας

Στην περιοχή της Καρδίτσας, τα πρώιμα φασόλια Norton απέδωσαν ικανοποιητικά. Ο παραγωγός Κώστας Καμινιώτης αναφέρει αποδόσεις μεταξύ 180 και 200 κιλών ανά στρέμμα, ποσοστά τα οποία κρίνονται θετικά υπό τις παρούσες συνθήκες. Ο ίδιος επισημαίνει ότι φέτος αυξήθηκε η συμμετοχή των παραγωγών στην καλλιέργεια ξερού φασολιού, καθώς θεωρείται καλή επιλογή για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος.

Πέρα από τα οικονομικά οφέλη, ο κ. Καμινιώτης υπογραμμίζει την αγρονομική αξία της καλλιέργειας, αναφέροντας πως τα «φασόλια συμβάλλουν στη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών, μέσω της δέσμευσης αζώτου». Οι τιμές πώλησης κυμαίνονται μεταξύ 1,80 και 1,90 ευρώ/κιλό, ενώ ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ανάγκη καλύτερης οργάνωσης των παραγωγών και δημιουργίας συλλογικών σχημάτων για την ενίσχυση της εμπορικής αξίας του προϊόντος.

Ρεκόρ αποδόσεων για την τοπική ποικιλία στο Μαντούδι

Ιδιαίτερα θετικές είναι οι εξελίξεις στην περιοχή του Μαντουδίου, όπου η τοπική ποικιλία Χαμοφάσουλα κατέγραψε ρεκόρ αποδόσεων. Ο παραγωγός Αντώνης Λάμπρου κάνει λόγο για αποδόσεις που ξεπέρασαν ακόμη και τα 250 κιλά ανά στρέμμα, με εξαιρετική ποιότητα καρπού. Ο ίδιος παρατηρεί αυξανόμενο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια οσπρίων, συμπεριλαμβανομένων ρεβιθιού και φακής, υποδεικνύοντας μια γενικότερη τάση επιστροφής στις παραδοσιακές, ανθεκτικές και εμπορεύσιμες καλλιέργειες.

Ο κ. Λάμπρου θέτει ως κύριο ζητούμενο την πιστοποίηση των Xαμοφασούλων ως Προϊόντος Γεωγραφικής Ένδειξης ή Ονομασίας Προέλευσης, «κάτι που θα αναδείξει τη μοναδικότητά τους και θα δημιουργήσει νέες δυνατότητες, ακόμη και για εξαγωγές».

Σημαντικές απώλειες αποδόσεων στα Γρεβενά λόγω του καύσωνα

Στον αντίποδα, δυσμενής είναι η εικόνα που καταγράφεται στα Γρεβενά. Ο παραγωγός οσπρίων Χρήστος Τσιαρσιώτης δηλώνει πως οι αποδόσεις πιθανώς δεν θα ξεπεράσουν τα 100 κιλά/στρέμμα, κινούμενες πολύ κάτω από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. «Η βασική αιτία αποδίδεται στον καύσωνα, ο οποίος συνέπεσε με την περίοδο της ανθοφορίας, προκαλώντας ανεπαρκή καρπόδεση», εξηγεί.

Οι ποικιλίες Norton και Κανελλίνο, που κυριαρχούν στην περιοχή, δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στις φετινές θερμοκρασίες. «Οι τιμές πώλησης την περασμένη χρονιά κυμάνθηκαν από 1,40 έως 1,60 ευρώ/κιλό, όμως φέτος αναμένονται αυξημένες λόγω της μειωμένης προσφοράς», αναφέρει ο κ. Τσιαρσιώτης.

Δραματική η μείωση των εκτάσεων στις Πρέσπες

Παρόμοια είναι η εικόνα και στις Πρέσπες, μια ιστορική περιοχή για την καλλιέργεια φασολιού στην Ελλάδα. Ο παραγωγός Χρήστος Παπαφωτίου εκτιμά ότι η παραγωγή έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 50%, με τους καύσωνες να φτάνουν ακόμα και τους 42 βαθμούς Κελσίου. «Η καλλιεργούμενη έκταση στην περιοχή έχει μειωθεί σημαντικά, από 10.000 στρέμματα σε περίπου 7.500, κυρίως λόγω της απομάκρυνσης των νέων από τη γεωργία και της έλλειψης κινήτρων παραμονής στον αγροτικό τομέα», περιγράφει. 

Διπλή απειλή για τους παραγωγούς της Λήμνου

Στη Λήμνο, οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν μια διπλή πρόκληση. Ο γεωπόνος Λάκης Παλαιολόγου επισημαίνει ότι η ποικιλία Ασπρομύτικα έχει υποστεί σημαντικές ζημιές, τόσο από τις ακραίες θερμοκρασίες και τις μειωμένες βροχοπτώσεις, όσο και από την αυξημένη παρουσία αγριοκούνελων. «Οι συνθήκες αυτές απειλούν άμεσα την επιβίωση της καλλιέργειας, η οποία συνήθως συγκομίζεται στα τέλη Αυγούστου», αναφέρει. Σημειώνεται ότι το Ασπρομύτικο είναι μια τοπική ποικιλία με σημαντική διατροφική αξία, αλλά και πολιτιστική αναφορά για το νησί.

Σε πτωτική πορεία η καλλιέργεια στη Θήβα

Στην περιοχή των Θηβών και των Ερυθρών, η καλλιέργεια της ποικιλίας Χορόζι βρίσκεται σε πτωτική πορεία, ενώ από πολλές περιοχές έχει εξαλειφθεί τελείως. Ο παραγωγός Άρης Πέππας εξηγεί ότι οι εισαγωγές φθηνών φασολιών από χώρες όπως η Αίγυπτος και η Αργεντινή, σε συνδυασμό με τις αυξημένες απαιτήσεις σε νερό και την απουσία σύγχρονου εξοπλισμού για διαλογή και τυποποίηση, αποθαρρύνουν τους καλλιεργητές. «Η ποικιλία Χάντρες, για παράδειγμα, χρειάζεται ειδικά μηχανήματα για διαλογή με βάση το χρώμα, επένδυση που κρίνεται απαγορευτική για τους περισσότερους μικρούς παραγωγούς στην παρούσα οικονομική συγκυρία», εξηγεί.

Πηγή:  ypaithros.gr