Ξεκλειδώνει με ειδική θρέψη το πριμ 31,7 ευρώ στο βαμβάκι για δεσμευση άνθρακα από το 2026

Μία από αυτές τις πρακτικές, και η πιο εύκολη όπως φαίνεται από το τεχνικό δελτίο του Μέτρου που βρίσκεται ακόµη υπό επεξεργασία, θα είναι εφαρµογή νέου τύπου λιπασµάτων που περιέχουν παρεµποδιστές για την αργή αποδέσµευση των θρεπτικών στοιχείων µε αποτέλεσµα τη µειωµένη εξάτµιση και έκπλυσή τους. Εδώ όµως δηµιουργείται το εξής ζήτηµα: Αν και το 2025 αποδεδειγµένα (ίσως µέσω της συµµετοχής στα eco-schemes στη σχετική δράση) στο ίδιο αγροτεµάχιο ο παραγωγός εφάρµοσε νέου τύπου λιπάσµατα, ουσιαστικά δεν θα «µετράει» η εφαρµογή τους το 2026 ως µέτρο µείωσης του άνθρακα.

Σηµειώνεται άλλωστε πως το Μέτρο αυτό θα είναι συγκριτικό: ∆ηλαδή, συγκρίνει το ποιες πρακτικές έκανε ο παραγωγός το 2025 και ποιες ακολουθεί το 2026 στα αγροτεµάχια που θα συµµετάσχουν στο Μέτρο. Αν µε τις καλλιεργητικές πρακτικές που ακολουθεί το 2026, αποδεικνύεται µείωση αποτυπώµατος άνθρακα πάνω από 20% τότε θα πληρώνεται η επιδότηση. Στα πόσα στρέµµατα θα πληρώνεται το πριµ θα είναι αναλογικό µε τις εκτάσεις που δήλωσε και το 2025 και το 2026. Για παράδειγµα: Αν δηλώσει ένας παραγωγός φέτος 500 στρέµµατα µε βαµβάκι και το 2026 700 στρέµµατα, θα πληρωθεί για τα 500 στρέµµατα, εφόσον η σύγκριση γίνεται µόνο για τον αριθµό στρεµµάτων µε βαµβάκι µεταξύ των δύο ετών. Αντίστοιχα αν φέτος δηλώσει 500 στρέµµατα µε βαµβάκι και το 2026, 400 στρέµµατα µε βαµβάκι, η πληρωµή θα υπολογίζεται µε βάση τα 400 στρέµµατα.

Υπολογισµός της ενίσχυσης

Η ενίσχυση υπολογίζεται βάσει της απώλειας εισοδήµατος ή του πρόσθετου κόστους και του κόστους συναλλαγής, που προκύπτει από την επίτευξη του στόχου µείωσης των εκποµπών του διοξειδίου του άνθρακα και εφόσον επιτευχθεί ο στόχος της µείωσης του 20% του αποτυπώµατος άνθρακα στην καλλιέργεια κατά το πρώτο έτος και διατηρηθεί για τα επόµενα έτη. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος του 20% το πρώτο έτος (ή δεν διατηρηθεί για τα επόµενα έτη) θα υπάρξει ποσοστιαία µείωση του ποσού ενίσχυσης, η οποία θα εξειδικευτεί στην οικεία πρόσκληση. Εκτός από το βαµβάκι και τη βιοµηχανική τοµάτα, επιλέξιµες προς ενίσχυση είναι και οι εκτάσεις που δηλώνονται µε κινόα (42,2 ευρώ το στρέµµα ενίσχυση).

Επέκταση και σε άλλες αροτραίες και η ασυµβατότητα

Για την τύχη του παραπάνω Μέτρου έχουν ειπωθεί πολλά, και ένα από τα σενάρια που «παίζει» είναι η επέκτασή του και σε άλλες αροτραίες εκτάσεις, ωστόσο προς το παρόν, δεν έχει υπάρξει κάποια τέτοια εξέλιξη. Από εκεί και πέρα, ενώ αρχικά στο τεχνικό δελτίο αναφερόταν ότι δεν θα µπορούν οι δικαιούχοι στο αγροτεµάχιο που δεσµεύεται από το Μέτρο αυτό να δηλώσουν κάποιο eco-scheme, από τις διαχειριστικές αρχές υπάρχει η πρόθεση να επανεξεταστεί η σχετική ασυµβατότητα.

Αναλυτικότερα, για την επίτευξη του στόχου µείωσης του αποτυπώµατος άνθρακα κατά 20% οι δικαιούχοι πρέπει να εφαρµόσουν, ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, µια ή περισσότερες από τις ακόλουθες γεωργικές πρακτικές:

• Μειωµένη / εναλλακτικές µεθόδους εδαφικής κατεργασίας: Η ένταση της εδαφικής κατεργασίας αποτελεί σηµαντικό παράγοντα εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα, οπότε συνίσταται περιορισµός του αριθµού των αρόσεων, µειωµένη εδαφική κατεργασία ή εδαφική ακατεργασία.
• Ορθολογική χρήση λίπανσης: Με τη χρήση νέας τεχνολογίας και τεχνικών όπως η γεωργία ακριβείας και µε την εφαρµογή νέου τύπου λιπασµάτων που περιέχουν παρεµποδιστές για την αργή αποδέσµευση των θρεπτικών στοιχείων µε αποτέλεσµα τη µειωµένη εξάτµιση και έκπλυσή τους.
• Βελτιστοποίηση της χρήσης νερού και µείωσης της άρδευσης: Με επιλογή του κατάλληλου χρόνου και τρόπου άρδευσης αποφεύγονται προβλήµατα όπως η εξάτµιση και η έκπλυση των θρεπτικών συστατικών από το έδαφος, τα οποία επηρεάζουν τον κύκλο του αζώτου στο έδαφος. Εποµένως, πρακτικές όπως η χρήση νέων τεχνολογιών άρδευσης, στάγδην άρδευσης, εδαφοβελτιωτικών συγκράτησης υγρασίας είναι κατάλληλες.
• Μείωση της χρήσης αγροχηµικών: Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα αυξάνουν και αυτά τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα οπότε η µειωµένη χρήση τους είναι επιβεβληµένη. Νέες τεχνολογίες έγκαιρης προειδοποίησης και επέµβασης των ψεκασµών µειώνουν τον αριθµό των ψεκασµών, ενώ νέες τεχνολογίες χρήσης ψεκαστήρων µειωµένης διασποράς συµβάλλουν στη µείωση της ποσότητας χρήσης των φυτοπροστατευτικών.
• Χρήση Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας: Κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της εκµετάλλευσης µε τη χρήση ΑΠΕ σε αντικατάσταση ορυκτών καυσίµων (πετρέλαιο).

Ο δικαιούχος υποχρεούται να τηρεί φάκελο εκτίµησης της µείωσης αποτυπώµατος άνθρακα, µε την πιστοποίηση της εγκυρότητας/ορθότητας από γεωργικό σύµβουλο, όπου θα περιλαµβάνονται τα βασικά στοιχεία της εκµετάλλευσης, το λογισµικό που χρησιµοποιείται για τις ανάγκες της παρέµβασης, ο υπολογισµός της τιµής βάσης, ηµερολόγιο εργασιών και η περιγραφή των τρόπων µείωσης του αποτυπώµατος άνθρακα (διαχείριση υπολειµµάτων, λίπανση, φυτοπροστασία, πηγή ενέργειας, χρήση µηχανηµάτων, άρδευση, άροση). Ο φάκελος θα συνοδεύεται από τα σχετικά παραστατικά (ενδεικτικά: τιµολόγια αγοράς σπόρων, λιπασµάτων και αγροχηµικών, δεδοµένα για τις υποδοµές ενέργειας και τα µηχανήµατα).

Η παρέµβαση αφορά σε τριετείς συµβάσεις, λόγω του πιλοτικού χαρακτήρα της παρέµβασης, ως υβριδική παρέµβαση, µε βάση τη διαχείριση και το αποτέλεσµα. Παρέχεται η δυνατότητα παράτασης των δεσµεύσεων κατά δύο έτη επιπλέον, µετά την αξιολόγηση της υλοποίησης της παρέµβασης.

agronews.gr