Οι μισοί Έλληνες, χωρίς διακοπές

 Καμπάνα συναγερμού πρέπει να χτυπήσει σε όλους, με μια είδηση που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τη Eurostat η οποία δεν πρέπει να αφεθεί να περάσει απαρατήρητη: το 2024, σχεδόν 46% των Ελλήνων δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά ούτε μια εβδομάδα διακοπών!

Και φυσικά η έκθεση της Eurostat δεν εννοεί διακοπές σε κάποιο πανάκριβο πολυτελές θέρετρο της Μυκόνου ή της Σαντορίνης, αλλά ούτε σε κάποιο ταπεινό προορισμό όπως μια μονοήμερη παραθαλάσσια εξόρμηση κοντά στην πόλη που ζουν. 

Η είδηση αυτή, που δημοσιεύτηκε από το επίσημο σάιτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φέρνει στο φως μια δυσάρεστη αλήθεια: ενώ η Ελλάδα διαπρέπει ως Ο Κορυφαίος Ευρωπαϊκός προορισμός του 2025, σύμφωνα με τα "Telegraph Travel Awards”, υπερβολικά πολλοί Έλληνες πολίτες δεν μπορούν να αξιωθούν να κάνουν ούτε ένα μικρό και απαραίτητο διάλειμμα από την ετήσια εργασία τους.

Η Ελλάδα του 2025 έχει πολλά να επιδείξει σε μακροοικονομικό επίπεδο. Ανακοίνωσε πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ για το 2024, ενώ το δημόσιο χρέος μειώθηκε στο 153,6% του ΑΕΠ, από το δυσθεώρητο 180% πριν από μερικά χρόνια. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων έπεσαν στο 2,8%, σημάδι εμπιστοσύνης από τις διεθνείς αγορές. Το πρώτο εξάμηνο του 2025, ο προϋπολογισμός κατέγραψε υπερπλεόνασμα 4,6 δισ. ευρώ, και ο τουρισμός, ο ακρογωνιαίος λίθος της οικονομίας, έφερε έσοδα στο ΑΕΠ πάνω από 21 δισ. ευρώ (~€600/τουρίστα) από 36 εκατομμύρια τουρίστες το 2024. 

Όλα αυτά ενισχύουν την εικόνα μιας χώρας που ανακάμπτει δυναμικά.

Όμως, πίσω από αυτά τα εντυπωσιακά νούμερα, με εισροές €85 δις επενδύσεων στα τελευταία χρόνια, όπως αναφέραμε επανειλημμένα σε προηγούμενα σημειώματα, δυστυχώς, η Μεσαία Τάξη ακόμα περιμένει για να δει το μέρισμα αυτής της βελτίωσης. Μιας βελτίωσης που άλλωστε στη δικιά της πλάτη τη σήκωσε φορολογικά! 

Η καθημερινότητα πολλών Ελλήνων είναι αφόρητη. Το μέσο καθαρό μηνιαίο εισόδημα ενός νοικοκυριού είναι απαράδεκτα χαμηλό για την πρόοδο της χώρας, ενώ το κόστος ζωής έχει εκτοξευθεί. Η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης, η ενέργεια και τα ενοίκια πιέζουν τα νοικοκυριά μέχρι θραύσης. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μια εβδομάδα διακοπών σε δημοφιλή προορισμό όπως η Κρήτη ή ένα νησί των Κυκλάδων μπορεί να κοστίσει από €2000 έως €2500 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια (~€600 ανά άτομο όπως αφήνει ο μέσος τουρίστας), ποσό απαγορευτικό για τους πολλούς. Ακόμα και πιο οικονομικές επιλογές, όπως ένα κάμπινγκ ή μια εκδρομή σε κοντινό νησί, παραμένουν απρόσιτες για σχεδόν τους μισούς Έλληνες.

Η ειρωνεία των παραπάνω είναι εμφανής: ενώ η Ελλάδα προβάλλεται ως ένας τουριστικός παράδεισος, με τα νησιά της να γεμίζουν από ξένους επισκέπτες, πολλοί ντόπιοι δεν μπορούν να απολαύσουν τις ίδιες τις ομορφιές της πατρίδας τους! 

Ο τουρισμός, αν και φέρνει σημαντικά έσοδα, δημιουργεί και προβλήματα. Οι δουλειές στον τουρισμό, αν και πολυάριθμες, είναι σχεδόν πάντα εποχικές, με χαμηλούς μισθούς και περιορισμένα δικαιώματα, αφήνοντας πολλούς εργαζόμενους σε επισφάλεια.

Ως χώρα έχουμε εστιάσει υπερβολικά στους μακροοικονομικούς δείκτες, παραβλέποντας εκείνες τις πολιτικές που έχουν αντίκρυσμα στις ανάγκες των απλών πολιτών, και ειδικά της Μεσαίας Τάξης που βρίσκονται στο στόχαστρο όλων των κυβερνήσεων ήδη από το 2015 επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Μεγαλοοικονόμου-Παπακώστα. 

Η κριτική αυτή βρίσκει απήχηση σε πάρα πολλούς, όπως φαίνεται από τις συζητήσεις στο X.com, όπου πάρα πολλοί χρήστες εκφράζουν απογοήτευση για την ακρίβεια και την υπερφορολόγηση των μεσαίων εισοδημάτων. 

"Πλεόνασμα, αλλά για ποιον;" αναρωτιέται ένας χρήστης. "Οι τουρίστες ζουν το όνειρο, εμείς τον εφιάλτη", γράφει ένας άλλος. Ωστόσο, η δημοσιονομική πειθαρχία είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα της χώρας.

Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, τονίζει ότι τα πλεονάσματα θα διοχετευθούν σε αναπτυξιακά έργα, όπως η αποκατάσταση ιστορικών μνημείων στην Κέρκυρα με 10 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027, ή η επαναχρηματοδότηση 10 δισ. ευρώ χρέους μέχρι το 2026 με χαμηλότερα επιτόκια. Έχουν εφαρμοστεί και ορισμένα μέτρα επιδοματικής στήριξης, όπως επιδοτήσεις ενέργειας και εφάπαξ βοηθήματα για ευάλωτες ομάδες, αλλά αυτά χωρίς φοροελαφρύνσεις που θα αυξήσουν το διαθέσιμο εισόδημα όλων των πολιτών, είναι ανεπαρκή και άδικα. 

Η επικείμενη ψηφοφορία για τη μεταρρύθμιση της οικονομίας στις 24 Ιουλίου 2025 ίσως φέρει νέα μέτρα, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις ή αυξήσεις σε συντάξεις. Ωστόσο, αν δεν αντιμετωπιστούν οι εισοδηματικές ανισότητες και η ακρίβεια, η δυσαρέσκεια είναι βέβαιο ότι θα ενταθεί.

Η αδυναμία των μισών Ελλήνων να απολαύσουν μια εβδομάδα διακοπών, δεν είναι απλώς ένα στατιστικό. Είναι μια υπενθύμιση ότι η ανάκαμψη της Ελλάδας παραμένει άνισα κατανεμημένη. Με αυξημένη επιβάρυνση στη Μεσαία Τάξη και δρομολόγηση πακτωλών ευρωπαϊκού χρήματος σε περιορισμένο αριθμό συμφερόντων, και ολοένα και αυξανόμενα φαινόμενα διαφθοράς. 

Η εικόνα της Ελλάδας ως μιας ευημερούσας χώρας, που προβάλλεται διεθνώς, έρχεται σε δραματική αντίθεση με την καθημερινότητα των πολλών. Αυτό δημιουργεί θυμό και απογοήτευση που πιθανόν να οδηγήσει τη χώρα σε σκοτεινά μονοπάτια! 

Αν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν δούμε αναζωπύρωση κοινωνικών κινητοποιήσεων, όπως αυτές της περιόδου της κρίσης.

Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα. Σε όλη τη Νότια Ευρώπη, η ανάκαμψη από την κρίση του 2008 έχει αφήσει πίσω μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η Eurostat δείχνει παρόμοιες τάσεις σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, όπου η τουριστική ανάπτυξη συνυπάρχει με την οικονομική πίεση. Ωστόσο, στην Ελλάδα, η αντίθεση είναι πιο έντονη, καθώς η χώρα βασίζεται τόσο πολύ στον τουρισμό. 

Μόνο με ασιατικές χώρες όπως η Ταΐλάνδη μπορεί να παρομοιάσουμε την κατάσταση αυτή, όπου ορδές από κακοπληρωμένους και πεινασμένους ντόπιους, υπηρετούν τους τουρίστες χωρίς οι ίδιοι να μπορούν να απολαύσουν ούτε τις υποδομές τους, ούτε τις παραλίες τους, ούτε τα εστιατόριά τους.

Η κυβέρνηση καλείται να βρει άμεσα μια ισορροπία μεταξύ της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της ελάφρυνσης της υπερφορολόγησης των πολιτών. Μέτρα όπως η μείωση του ΦΠΑ από το δυσθεώρητο 24%, η κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα που επιβαρύνει τις τιμές όλων των προϊόντων και πολλά άλλα, αλλά κυρίως η μείωση οποιουδήποτε περιττού κόστους του κράτους που ολοένα αυξάνει αντί να μειώνεται, είναι επιτακτική.

Η γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στην πρόοδο του κράτους και την πρόοδο των πολιτών, παραμένει ζητούμενο, από την συντριπτική πλειονότητα των πολιτών. Οι πολιτικοί φέτος, θα ήταν καλό να αποφύγουν αναρτήσεις με παραλίες και μαγιώ.

Η είδηση ότι σχεδόν οι μισοί Έλληνες δεν μπορούν να πάνε διακοπές μιας εβδομάδος είναι κάτι παραπάνω από στατιστικό. Είναι μια υπενθύμιση ότι η οικονομική ανάκαμψη δεν έφτασε σε όλους!

Η Ελλάδα του 2025 είναι μια χώρα με περισσότερες ανισότητες από ότι ήταν πριν δέκα χρόνια.
Από τη μια, είναι ένας τουριστικός παράδεισος που θαυμάζουν οι ξένοι, από την άλλη, είναι μια καθημερινή μάχη επιβίωσης για πολλούς πολίτες. 

Υπερβολικά πολλοί Έλληνες θα ονειρεύονται διακοπές, κοιτάζοντας τη θάλασσα τους από μακριά, ενώ πριν λίγα χρόνια δεν συνέβαινε αυτό...

[email protected] -capital.gr-Αγης Βερούτης