Σε ένα ενιαίο ταμείο η ΚΑΠ - Μένουν οι επιδοτήσεις, φεύγει η αγροτική ανάπτυξη (πυλώνας ΙΙ)

Στην κατάργηση του υφιστάμενου σχήματος των δύο πυλώνων (άμεσες ενισχύσεις και αγροτική ανάπτυξη) φαίνεται ότι προσανατολίζεται η Κομισιόν για την ΚΑΠ 2028-2034, διατηρώντας τον πρώτο, δηλαδή τις επιδοτήσεις των αγροτών (πιθανότατα μειωμένες) και αφαιρώντας τον δεύτερο, ήτοι τα γνωστά ως προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, περιλαμβάνοντας τη νέα ΚΑΠ σε ένα ενιαίο ταμείο.

Σύμφωνα με προσχέδιο εγγράφου που διέρρευσε (Euroactiv), η επόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική θα αποτελεί μέρος του Εθνικού και Περιφερειακού Ταμείου Συνεργασίας (National and Regional Partnership Fund -NRPF) με την άμεση στήριξη να παραμένει στη νέα δομή της αλλά την αγροτική ανάπτυξη ουσιαστικά να παύει να υπάρχει όπως τουλάχιστον ήταν έως σήμερα. Η πρόταση αυτή δεν συνάδει με τις δεσμεύσεις για διατήρηση της υπάρχουσας δομής της ΚΑΠ που κυκλοφορούσαν το τελευταίο διάστημα από την Κομισιόν. Φαίνεται ότι προωθεί μια «ανάμιξη» στοιχείων από προγράμματα και εργαλεία της τρέχουσας δομής των δύο πυλώνων, ενώ η εισοδηματική στήριξη των αγροτών θα είναι οριοθετημένη, δηλαδή τα κονδύλια δεν θα μπορούν να μεταφερθούν για την κάλυψη άλλων αναγκών.

Πάντως, μετά το χθεσινό Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Τροφίμων της Ε.Ε., ο Επίτροπος Κ. Χάνσεν ερωτηθείς σχετικά με την κατάργηση ουσιαστικά του δεύτερου πυλώνα απάντησε γενικόλογα ότι πρέπει να διατηρήσουμε την ισχυρή στήριξη για τις αγροτικές περιοχές, προσθέτοντας πάντως ότι «δεν είμαστε στο τελικό στάδιο αλλά βρισκόμαστε ακόμη στις διαβουλεύσεις». Ανέφερε εξάλλου ότι πρέπει να καταλήξει η απλοποίηση της τρέχουσας ΚΑΠ τον Οκτώβρη για να φτάσουν τα οφέλη των αλλαγών στους αγρότες τα επόμενα χρόνια και καθώς οι συζητήσεις για το μέλλον της ΚΑΠ θα ξεκινήσουν πολύ σύντομα.

Τύποι στήριξης

Όπως αναφέρεται στο σχέδιο που διέρρευσε, η ΚΑΠ προσανατολίζεται στο να συμβάλλει σε μια πιο στοχευμένη στήριξη του εισοδήματος για τους αγρότες και τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητά τους κατευθύνοντας τη στήριξη προς τους αγρότες που ενεργά συμβάλλουν στην διατροφική ασφάλεια, την οικονομική ζωτικότητα των αγροκτημάτων και συγκεκριμένων τομέων και στη διαφύλαξη του περιβάλλοντος, ενώ επιτρέπει την πρόσβαση σε συμπληρωματικές πηγές εισοδήματος.

Ειδικότερα, στους τύπους της στήριξης αναφέρεται ότι καθορίζονται οι εξής παρεμβάσεις:

1. φθίνουσα στήριξη εισοδήματος βάσει περιοχής,

2. συνδεδεμένη εισοδηματική στήριξη,

3. ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι,

4. πληρωμή για φυσικούς και άλλους περιορισμούς που αφορούν συγκεκριμένες περιοχές,

5. υποστήριξη για μειονεκτήματα που προκύπτουν από ορισμένες υποχρεωτικές απαιτήσεις,

6. αγρο-περιβαλλοντικές και κλιματικές δράσεις,

7. στήριξη για μικρούς αγρότες,

8. στήριξη για εργαλεία διαχείρισης κινδύνου,

9. στήριξη για επενδύσεις για αγρότες και κατόχους δασικών εκτάσεων,

10. υποστήριξη της εγκατάστασης νεαρών αγροτών, νέων αγροτών, αγροτικών επιχειρήσεων και νεοσύστατων επιχειρήσεων και ανάπτυξης μικρών αγροκτημάτων,

11. υποστήριξη για υπηρεσίες αγροτικής βοήθειας,

12. Leader,

13. στήριξη στην ανταλλαγή γνώσεων και την καινοτομία στην γεωργία, στη δασοκομία και στις αγροτικές περιοχές,

14. συνεργασία,

15. παρεμβάσεις σε ιδιαίτερα απόκεντρες περιοχές,

16. παρεμβάσεις σε μικρότερα νησιά του Αιγαίου,

17. σχολικό πρόγραμμα της Ε.Ε.,

18. παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους τομείς.

Οι παρεμβάσεις 1-11 και οι παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους τομείς θα είναι παρεμβάσεις εισοδηματικής στήριξης που θα χρηματοδοτηθούν από το (ενιαίο) ταμείο.

Φθίνουσα στήριξη και άλλα ταμεία

Παράλληλα, προβλέπεται φθίνουσα στήριξη εισοδήματος βάσει περιοχής και η πληρωμή ανά επιλέξιμο εκτάριο θα διαφοροποιείται ανά ομάδες αγροτών ή γεωγραφικές περιοχές στη βάση αντικειμενικών και χωρίς διακρίσεις κριτηρίων. Προβλέπονται και περιορισμοί στα συνολικά ετήσια ποσά: -25% για ποσά 20.000-50.000 ευρώ, -50% για πάνω από 50.000 ευρώ. -75% για πάνω από 75.000 ευρώ κ.λπ.

Όπως αναφέρεται, ένα σημαντικό μέρος του Ταμείου προορίζεται για τη στήριξη του εισοδήματος για τη γεωργία, η οποία διαθέτει ένα ελάχιστο ποσό Χ (δεν προσδιορίζεται) από τις πιστώσεις του Ταμείου προκειμένου να παρέχεται σταθερότητα και προβλεψιμότητα της στήριξης για τους δικαιούχους. Παράλληλα, σημειώνεται ότι η χρηματοδότηση μπορεί να αυξηθεί στο πλαίσιο του ενιαίου ταμείου προγραμματίζοντας δράσεις που εξυπηρετούν και άλλους στόχους, όπως η αγροτική ενέργεια, οι δεξιότητες και οι κοινωνικές υποδομές, το νερό, η συνδεσιμότητα, ενώ οι επιδοτήσεις θα είναι επιλέξιμες για συμπληρωματικές ενισχύσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας και το πρόγραμμα Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία στη γεωργία κ.λπ.

Αύριο αναμένονται οι ανακοινώσεις της Επιτροπής για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2028-2034 και να ξεκαθαρίσει το τοπίο για την επόμενη ΚΑΠ, μαζί με το νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό.

avgi.gr