Θεσσαλία: Το νερό… νεράκι άρχισαν να λένε οι αγρότες

Μετά τον Daniel, η Θεσσαλία δοκιμάζεται ξανά από την κλιματική κρίση. Τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη λειψυδρία και τον παρατεταμένο καύσωνα. Αγρότες και επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ενώ εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις αρχίζουν να εμφανίζονται μεταξύ των αγροτών των νομών Καρδίτσας και Λάρισας για τη νομή του νερού της λίμνης Πλαστήρα.

Η αρχική αισιοδοξία για μία ομαλή αρδευτική περίοδο, όπως είχε καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια, έδωσε γρήγορα τη θέση της στον προβληματισμό, καθώς η ανομβρία και ο παρατεταμένος καύσωνας από τον Ιούνιο μέχρι και σήμερα έχουν δημιουργήσει αρκετά προβλήματα, τινάζοντας στον αέρα τις όποιες προσπάθειες για λογική χρήση του νερού. Ο καθένας προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες των καλλιεργειών του, αφήνοντας στην άκρη τις συναδελφικές εκκλήσεις για συνεργασία και ομόνοια.

Καταγγελίες

Σύμφωνα με πληροφορίες, η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα, από την οποία αρδεύονται οι νομοί Καρδίτσας και Λάρισας, μέσα σε 40 μέρες έχασε 2 μέτρα νερό. Σήμερα, βρίσκεται στα 7,87 μ., ενώ το οικολογικό όριο είναι στα 7,84 μ. Ο ΤΟΕΒ Πηνειού έχει προχωρήσει σε εναλλάξ πρόγραμμα ποτίσματος για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες, ωστόσο αρχίζουν να πληθαίνουν οι φωνές από τους αγρότες στα παρακάρλια που μιλούν για κατασπατάληση νερού από την περιοχή της Καρδίτσας.

Όπως καταγγέλλουν στην «ΥΧ», επειδή η λίμνη Σμοκόβου δεν παροχετεύει πλέον νερό στο δίκτυο της Καρδίτσας, ένα μεγάλο μέρος της λίμνης Πλαστήρα που προορίζεται για τον Νομό Λάρισας εκτρέπεται ανατολικά του νομού. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, έχουν φέρει σε απόγνωση τους αρδευτές, αρκετοί εκ των οποίων τυγχάνουν και πλημμυροπαθείς.

Σε πρόσφατη συνεδρίαση του άτυπου συντονιστικού οργάνου στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση στη Λάρισα (βλ. φωτό) ελήφθησαν κάποιες αποφάσεις, οι οποίες έχουν ως στόχο την εκτόνωση της κατάστασης. Όσο, όμως, θα συνεχίζεται η ανομβρία, δύσκολα θα αποφευχθούν καταστροφές –ελλείψει νερού– στις αγροτικές καλλιέργειες. Υπενθυμίζεται ότι λόγω Daniel, αρκετά αρδευτικά συστήματα βρίσκονται εκτός λειτουργίας.

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου

Για ακραία έλλειψη αρδευτικού νερού στη Θεσσαλία, την οποία, όπως τονίζουν, «η διαχείριση υδάτων δεν μπορεί να θεραπεύσει», κάνουν λόγο επιστήμονες εκ μέρους της Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας. Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν, «είναι βέβαιο πως την περίοδο αυτή στη Θεσσαλία ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Αυτό, όμως, δεν οφείλεται αποκλειστικά στα έντονα κλιματικά φαινόμενα και τις συνακόλουθες απειλές. Καθοριστικός είναι και ο τρόπος αντιμετώπισης των προβλημάτων από τους κυβερνώντες, οι οποίοι αντικειμενικά υποτιμούν την έννοια της πρόληψης και την ανάγκη σχεδιασμού».

Και συνεχίζουν: «Αρκετές ανακοινώσεις κυβερνητικές (και όχι μόνο) αποπνέουν την αίσθηση πως τώρα με τον υπό δημιουργία Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων (ΟΔΥΘ ΑΕ) τα πράγματα στις αρδεύσεις θα μπουν σε μια τάξη. Αυτό, όμως, κάθε άλλο παρά δεδομένο πρέπει να θεωρείται. Η όποια αναρχία παρατηρείται σήμερα στη χρήση των υδάτων και η κατάφωρη παραβίαση των κανόνων της οδηγίας για τα νερά αποτελούν παγιωμένες καταστάσεις που δημιουργήθηκαν εδώ και δεκαετίες, με ευθύνη και συχνά υπό τις ευλογίες των κυβερνήσεων».

Όπως προσθέτουν οι επιστήμονες, «οι καταστροφικές, πλην όμως “αδειοδοτημένες”, αντλήσεις υδάτων από μόνιμα αποθέματα υπόγειων υδροφορέων (των οποίων η ποιοτική κατάσταση από το ΣΔΛΑΠ έχει χαρακτηριστεί ως “κακή”), οι παρανομίες, με την κατασκευή δεκάδων αυθαίρετων μικρών φραγμάτων μέσα στην κοίτη των ποταμών και άλλα παρόμοια, έχουν γίνει πλέον “καθεστώς”, με τους αρμοδίους, αλλά και τους εκπροσώπους της δικαιοσύνης να κάνουν τα στραβά μάτια μπροστά στην εξόφθαλμη οικολογική καταστροφή. Σε αυτή, λοιπόν, τη νοσηρή πραγματικότητα στον τομέα των αρδεύσεων, η δημιουργία του ΟΔΥΘ ΑΕ δεν μπορεί από μόνη της, ούτε επιχειρησιακά, ούτε επικοινωνιακά να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα».

Συμπερασματικά, ως μόνη ρεαλιστική επιλογή προκρίνεται η διατήρηση του συνόλου των αρδευόμενων εκτάσεων στη Θεσσαλία και, παράλληλα, η άμεση εφαρμογή του εγκεκριμένου σχεδίου διαχείρισης υδάτων (ΣΔΛΑΠ), σε συνδυασμό με το υπό έγκριση ΣΔΚ Πλημμυρών, αλλά και των προτάσεων της ολλανδικής HVA. «Αυτό σημαίνει την άμεση κατά το δυνατόν κατασκευή σύγχρονων έργων μεταφοράς και διανομής νερού, ώστε (σε συνδυασμό με την εκπαίδευση και παροχή κινήτρων στους αγρότες) να επιτύχουμε το ταχύτερο τον στόχο της εξοικονόμησης που θέτουν τα Σχέδια και να ενισχύσουμε (με αποθετικό τρόπο) τα υδατικά διαθέσιμα», υπογραμμίζουν.

Και καταλήγουν: «Τέλος, σημαίνει τη λήψη πολιτικής απόφασης σχετικά με τα έργα μεταφοράς νερού από τη ΛΑΠ Αχελώου και την οριστική “απόδραση” από τα αδιέξοδα των δέκα (τουλάχιστον) τελευταίων ετών».

ypaithros.gr -Γιώργος Ρούστας