ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΝΕΑ ΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ
Το nutriscore απειλεί να εξαφανίσει παραδοσιακά προϊόντα και ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων
Καταγγελίες ότι προωθείται από πολυεθνικές με lobbying στην Ε.Ε.
Όταν το 1979 ο Κώστας Σημίτης είχε προτάξει το σύνθημα «Ναι στην Ευρώπη των λαών, όχι στην Ευρώπη των μονοπωλίων» κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι 40 και πλέον χρόνια μετά θα δικαιωνόταν με τόσο πανηγυρικό τρόπο και ότι θα φτάναμε στο σημείο να απειλείται με διάλυση η παραγωγική βάση της χώρας, εξαιτίας ενός αλγορίθμου που επέβαλαν πολυεθνικές στον κλάδο των τροφίμων μέσω του lobbying στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στην Κομισιόν.
Ο λόγος για το “nutri-score”, που χρωματίζει και βαθμολογεί τα τρόφιμα, υποτίθεται με βάση πέντε στοιχεία που σχετίζονται με τα θρεπτικά ή μη συστατικά τους για τον ανθρώπινο οργανισμό (πόσους υδατάνθρακες, τρανς-λιπαρά, σάκχαρα, αλάτι κ. α στοιχεία περιέχουν) αλλά επί της ουσίας όπως καταγγέλλουν άνθρωποι από την ελληνική βιομηχανία τροφίμων, βγάζει εκτός ανταγωνισμού τη μεσογειακή διατροφή, αφού βαθμολογεί για παράδειγμα το ελαιόλαδο με τον ίδιο βαθμό που έχει και το κέτσαπ (βαθμολογία «C»!). Η βαθμολογία ξεκινά από το Α και χρώμα πράσινο και καταλήγει στο Ε με χρώμα πορτοκαλί
Ελλάδα και Ιταλία είχαν αντιδράσει από το 2020, αλλά τελικά το “nutri-score” «πέρασε» με τις ευλογίες των πολυεθνικών και πλέον θα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά του καταναλωτικού κοινού στο ράφι. Οι πληροφορίες μάλιστα θέλουν πίσω από το όλο αυτό εγχείρημα να βρίσκεται συγκεκραμένη πολυεθνική (Nestle) με δεσπόζουσα θέση στο χώρο των τροφίμων, τόσο στην Ευρώπη, όσο και παγκοσμίως… To διακύβευμα είναι μεγάλο για τις ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων που έχουν εξαγωγικό χαρακτήρα, όπως τις εταιρείες ελαιολάδου, επιτραπέζιας ελιάς, φέτας, γιαουρτιού κ.α. γαλακτοκομικών, καθώς απειλούνται με οικονομική εξόντωση, αν βαθμολογηθούν χαμηλά και δεν τεθούν οι σωστές βάσεις μέτρησης για τους «ισχυρισμούς υγείας» του κάθε προϊόντος.
Η αντίδραση του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ)
Με επιστολή του προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιο Λιβανό, τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη, τον Υφυπουργό Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη, τους Έλληνες Ευρωβουλευτές και την Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα Νιόβη Ρίνγκου, ο ΣΕΒΕ-Σύνδεσμος Εξαγωγέων εκφράζει την αντίθεσή του στο προωθούμενο σε επίπεδο ΕΕ νέο σύστημα εμπρόσθιας διατροφικής επισήμανσης τροφίμων τύπου Νutriscore.
Σύμφωνα με την επιστολή που κοινοποιήθηκε και στη ΜΕΑ Βρυξελλών και στον ΕΦΕΤ, το σύστημα αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο πρότασης για την αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται στους καταναλωτές και αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής στρατηγικής “Από το αγρόκτημα στο πιάτο”. Η πολιτική αυτή στοχεύει στην εξασφάλιση καλύτερης πληροφόρησης επισήμανσης για να βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν πιο υγιεινές και πιο βιώσιμες επιλογές τροφίμων και να αντιμετωπίσουν τα απόβλητα των τροφίμων.
Ο ΣΕΒΕ στην επιστολή του αναφέρεται εισαγωγικά στη σημασία των εξαγωγών του αγροδιατροφικού τομέα, ο οποίος συνεισφέρει 22,2% στις ελληνικές εξαγωγές. Οι ελληνικές εξαγωγές τροφίμων έχουν αυξηθεί κατά 50% την τελευταία δεκαετία, ενώ το 2020, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για την παγκόσμια οικονομία και το διεθνές εμπόριο, αυτές αυξήθηκαν κατά 11,3% συγκριτικά με το 2019 και ξεπέρασαν τα 6,8 δισ. ευρώ συνεισφέροντας έτσι κατά 4,2% στο ΑΕΠ.
Ωστόσο, τα οφέλη που αποκομίζει η ελληνική οικονομία και κοινωνία από την ανάπτυξη του κλάδου των τροφίμων και ποτών, δεν δύνανται να αποτυπωθούν μόνο σε αριθμούς. Είναι εξίσου σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα τρόφιμα και ποτά -και δη αυτά που προορίζονται προς εξαγωγή- αποτελούν προϊόντα που παράγονται κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα, χαρακτηρίζονται από υψηλή διατροφική αξία και ποιότητα και συνεισφέρουν τα μέγιστα στην ενίσχυση της απασχόλησης και της περιφερειακής ανάπτυξης.
Τα τρόφιμα που παράγει και εξάγει η Ελλάδα, ειδικά από τις μικρότερες συγκριτικά επιχειρήσεις, είναι τρόφιμα που παράγονται συχνά με φυσικούς και παραδοσιακούς τρόπους σε αντίθεση με τα προϊόντα υψηλής επεξεργασίας που παράγουν οι μεγάλες βιομηχανίες που αποτελούν τη βάση του κλάδου των τροφίμων στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης που προάγουν το σύστημα Nutriscore. Ως εκ τούτου, θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις στον εν λόγω κλάδο, σύμφωνα με τον ΣΕΒΕ, από την τυχόν υιοθέτηση μιας νέας εμπρόσθιας επισήμανσης τροφίμων σε επίπεδο ΕΕ τύπου Nutriscore.
Ο αλγόριθμος που έχει αναπτυχθεί στο εν λόγω σύστημα για την αξιολόγηση των τροφίμων είναι ιδιαίτερα απλοϊκός καθώς λαμβάνει υπόψη μόνο ορισμένα από τα χαρακτηριστικά και πιο συγκεκριμένα τις θερμίδες, την ποσότητα λίπους, την ποσότητα κορεσμένου λίπους και την περιεκτικότητα σε αλάτι και σε σάκχαρα, χωρίς να αξιολογείται συνολικά το διατροφικό προφίλ του τροφίμου. Έτσι, δεν λαμβάνεται υπόψη η περιεκτικότητα σε ωφέλιμα συστατικά όπως είναι οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τα αντιοξειδωτικά, τα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρά οξέα καθώς και πληθώρα άλλων βιοενεργών συστατικών. Με τη χρήση αυτού του φαινομενικά απλού και εύληπτου συστήματος σήμανσης όμως, υποτιμώνται προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας όπως ενδεικτικά το ελαιόλαδο, οι επιτραπέζιες ελιές, η φέτα, το μέλι, τα τουρσιά και τα κονσερβοποιημένα αλιεύματα, τα οποία συνολικά αποτελούν το 30% των εξαγωγών τροφίμων, αλλά και πολλά ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα.
Παράλληλα, η διατροφική ενημέρωση γίνεται με βάση τα 100g ή τα 100 mL και όχι με βάση τη μερίδα σερβιρίσματος δημιουργώντας έτσι ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση στους καταναλωτές. Κατά συνέπεια πρέπει να τονιστεί ότι δε μπορεί να εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο αξιολόγησης κάτι που είναι συστατικό με κάτι που είναι τρόφιμο για κατανάλωση ως έχει. Όπως αναφέρει επίσης ο ΣΕΒΕ στην επιστολή του, η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος έρχεται σε αντίθεση με τα ευρήματα πολλών επιστημονικών μελετών που υπερτονίζουν την διατροφική αξία προϊόντων, όπως του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών, καθώς και με ισχυρισμούς υγείας και διατροφικές συστάσεις.
Μεγάλος αριθμός προϊόντων αλιευμάτων φέρουν νόμιμους ισχυρισμούς επί θεμάτων διατροφής σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 1924/2006 που αφορούν στα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα καθώς και ισχυρισμούς υγείας με βάση τον Κανονισμό 423/2012. Η κατανάλωση ελαιολάδου που αποτελεί εξαιρετική πηγή πολυφαινολών και ακόρεστων λιπαρών οξέων συνδέεται επίσης με ισχυρισμούς υγείας, ενώ οι Εθνικές διατροφικές οδηγίες συνιστούν την ημερήσια κατανάλωση δύο μερίδων γαλακτοκομικών προϊόντων.
Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέψουμε τη χρήση του αλατιού σε πολλά τρόφιμα ως φυσικού μέσου συντήρησης συντελώντας έτσι στη μείωση της χρήσης των συνθετικών πρόσθετων. Αν και η υπερβολική χρήση αλατιού έχει συνδυαστεί με ορισμένες παθήσεις, η προσθήκη του σε πολλά παραδοσιακά ζυμούμενα προϊόντα όπως τα τουρσιά, πλήθος γαλακτοκομικών προϊόντων όπως τη φέτα και τις επιτραπέζιες ελιές είναι αναγκαία για τη σωστή εξέλιξη της παραγωγικής διαδικασίας. Η αλατότητα συντελεί στην επικράτηση της επιθυμητής οξυγαλακτικής χλωρίδας και στην αναστολή της ανάπτυξης των παθογόνων. Η παρουσία των ωφέλιμων οξυγαλακτικών βακτηριών συντελεί θετικά στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, ενώ πολλά από αυτά παρουσιάζουν και προβιοτική δράση.
Το αίτημα του ΣΕΒΕ
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, αίτημα του ΣΕΒΕ προς τους όλους τους αποδέκτες της επιστολής του συνιστά η αποτροπή της υιοθέτησης σε επίπεδο ΕΕ της εν λόγω επισήμανσης, τουλάχιστον με τους ισχύοντες όρους, προϋποθέσεις και επιλεκτικά κριτήρια αξιολόγησής του.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα ανήκει στο μπλοκ των ευρωπαϊκών χωρών που αντιτίθεται στο συγκεκριμένο σύστημα βαθμολόγησης που υπάρχει βάσιμος κίνδυνος να είναι διαστρεβλωτικό της πραγματικής διατροφικής αξίας του τροφίμου και να οδηγεί σε παραπλάνηση του καταναλωτή. Είναι δε σημαντικό το ΥΠΑΑΤ να εντατικοποιήσει τις σχετικές προσπάθειές του προς πάσα κατεύθυνση, τόσο σε διμερές και όσο και σε ενωσιακό επίπεδο, αξιοποιώντας και τα επιστημονικά αποτελέσματα της συμβουλευτικής ομάδας που, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, έχει συγκροτήσει για την παροχή τεχνικής και επιστημονικής υποστήριξης σχετικά με τη στρατηγική στον τομέα των τροφίμων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ελληνική Διατροφή», με καταρχάς αντικείμενο την παρακολούθηση και γνωμοδότηση επί της εν εξελίξει νομοθετικής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εμπρόσθια διατροφική επισήμανση των τροφίμων, καταλήγει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων.
Η καταγγελία του ευρωβουλευτή Εμμανουήλ Φράγκου
Ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης Εμμανουήλ Φράγκος καταγγέλλει ότι έξι Κράτη-Μέλη και μεγάλες αλυσίδες τροφίμων, προτάσσοντας πρακτικούς λόγους marketing προς τους καταναλωτές, προέβησαν στην υιοθέτηση της σήμανσης nutri-score. Μολαταύτα, ο χρησιμοποιούμενος αλγόριθμος αξιολόγησης υποβαθμίζει πολλά εξαιρετικά προϊόντα της Μεσογειακής Διατροφής, όπως το ελαιόλαδο, τις επιτραπέζιες ελιές, τα γαλακτοκομικά. Αδικεί τα φυσικής προέλευσης μονοσυστατικά προϊόντα (ελιάς/ελαιόλαδο), τα οποία μη επιδεχόμενα επεξεργασίας στη σύστασή τους δεν λαμβάνουν υψηλότερη σήμανση (A αντί C), σε αντίθεση με τα επεξεργασμένα, πολυσυστατικά τρόφιμα, με "συνταγές" ευκολότερα παραμετροποιήσιμες, με αποτέλεσμα εσφαλμένη ενημέρωση για το διατροφικό προφίλ προϊόντων που έχουν προωθηθεί εντός και εκτός ΕΕ ως βασικά συστατικά της Μεσογειακής Διατροφής.
Ο Εμμανουήλ Φράγκος ενημερώνει την Επιτροπή ότι το συγκεκριμένο σύστημα σήμανσης τροφίμων nutri-score, αντιτιθέμενο στην οδηγία 1169/2011, παραβλέπει τη πολυπλοκότητα της υγιεινής διατροφής, αξιολογώντας μόνο πέντε βασικές παραμέτρους, αγνοώντας βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και βιοφαινόλες, αλλά και την ύπαρξη χημικών, παραπλανώντας, τελικά, τον καταναλωτή. Το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου εξέδωσε ανακοίνωση (21.01.2021) κατά του παρόντος συστήματος nutri-score.
Επιπροσθέτως, εξαιρεί βότανα και μέλι από την υποχρέωση σήμανσης, τα οποία επικοινωνιακά αδικούνται, αντίθετα στην Ευρωπαϊκή Οδηγία. Τρία Κράτη-Μέλη έχουν ασκήσει βέτο στο σύστημα εμπρόσθιας επισήμανσης και αρκετά άλλα έχουν εκφράσει αντιρρήσεις.
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 19.04.2024 | 18:37
Θεσσαλία: Προετοιμάζονται για την κακοκαιρία οι κάτοικοι - Ανησυχία για την επιβαρυμένη περιοχή - ΕΛΛΑΔΑ | 19.04.2024 | 18:28
Φοιτητής βρήκε παξιμάδι στη σαλάτα του, αλλά από βίδα - Τι απαντά το Πολυτεχνείο - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 18:28
Τέμπη: Απέρριψε προσφυγή του Αγοραστού το Συμβούλιο Εφετών Λάρισας - ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 19.04.2024 | 18:23
Δριμεία κριτική της Σέρβας εκπροσώπου στην Ντόρα Μπακογιάννη για το Κοσσυφοπέδιο - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 19.04.2024 | 18:21
Ολυμπιακή Φλόγα: Οι δρόμοι που θα κλείσουν προσωρινά σε Βόλο, Λάρισα, Τρίκαλα, Καλαμπάκα - ΒΟΛΟΣ | 19.04.2024 | 18:17
Μαγνησία: Καταδικάστηκε αντιδήμαρχος για εργατικό ατύχημα – Έμεινε ανάπηρη εργαζόμενη στην Καθαριότητα - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 18:12
Κικίλιας από Λάρισα για κακοκαιρία: Είμαστε όλοι εδώ μαζί σε επαγρύπνηση - ΕΛΛΑΔΑ | 19.04.2024 | 18:04
Μήνυμα 112 σε Θεσσαλία, Θεσσαλονίκη, Κεντρική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα, βόρειο Αιγαίο
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 18:22
Αρναούτογλου: SOS για Λάρισα, Βόλο, Καρδίτσα και άλλες δύο πόλεις που θα «χτυπήσει» η κακοκαιρία - ΑΓΡΟΤΙΚΑ | 18.04.2024 | 12:02
ΟΠΕΚΕΠΕ: Πώς θα γίνουν οι πληρωμές άμεσων και συνδεδεμένων ενισχύσεων - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 18:25
Τσατραφύλλιας: Έρχεται η κακοκαιρία Gori -Σε Λάρισα, Μαγνησία θα πέσει σε 20 ώρες το νερό που πέφτει σε 3 μήνες - ΒΟΛΟΣ | 19.04.2024 | 10:04
Θλίψη στον Βόλο: «Εσβησε» ο γκουρού του mountain bike σε ηλικία 44 ετών - ΒΟΛΟΣ | 18.04.2024 | 09:35
Μηνύσεις, αποβολή, αποχωρήσεις και ένταση στο δημοτικό συμβούλιο - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 09:31
Σοκ στον Τύρναβο: Νεκρός 59χρονος σε τροχαίο - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 09:53
Στη Λάρισα ο Στέλιος Κουδουνάρης: To My style Rocks αλλά και ο ρόλος του στην Eurovision (ΦΩΤΟ) - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 09:28
Τέμπη: Εντοπίστηκαν υπολείμματα οστών στο οικόπεδο των ερευνών – Εξετάζεται αν ανήκουν σε ζώα ή σε άνθρωπο