ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΝΕΑ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
H TEXNH ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ
Γράφει ο Γιώργος Τράντας

H TEXNH ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ
Και να ‘μαστε πάλι εδώ να συζητούμε ακόμη μια φορά με αφορμή τα γλυπτά στους κυκλικούς κόμβους για την τέχνη στον δημόσιο χώρο. Η συζήτηση ξεκίνησε πριν αρκετά χρόνια, ήμουν στον Ημερήσιο Κήρυκα τότε, με τον κουρασμένο Βουκεφάλα του Μίλτου Παπαστεργίου. Ποιος επιλέγει τελικά τους καλλιτέχνες και ποιοι αποφασίζουν τι θα εκτεθεί; Η απευθείας ανάθεση αυξάνει τον κίνδυνο σε σχέση με έναν καλλιτεχνικό διαγωνισμό. Αλλά και πάλι σημασία έχει ποιος καθορίζει τη σύνθεση μιας επιτροπής. Οι καλλιτέχνες με τι κριτήρια θα επιλέγονται; Θα συμμετέχουν πτυχιούχοι ή και αυτοδίδακτοι; Θα πρέπει να έχουν συλλογή έργων τους (portfolio) ή όχι; Το έργο που θα τους ανατεθεί να δημιουργήσουν θα είναι έργο στρατευμένης ή ανεξάρτητης τέχνης και ποιας τάσης ή ρεύματος; Και οι πολίτες; Άλλοι θαυμάζουν και άλλοι βανδαλίζουν. Είναι θέμα παιδείας, κριτικής στάσης ή ανικανότητας του καλλιτέχνη να περάσει το μήνυμα; Θα πρέπει να το κατανοούν οι περισσότεροι ή μόνο οι μυημένοι;
Ας το πάρουμε από την αρχή. Ακόμη και ο όρος «δημόσια τέχνη» είναι δύσκολο να αποδοθεί. Είναι η τέχνη για την οποία δαπανάται δημόσιο χρήμα ή η τέχνη που είναι σε δημόσια θέα; (Σ’ εκείνη την περίπτωση θα πρέπει να συζητήσουμε και για την αισθητική ιδιοκτητών ιδιωτικών χώρων που εκθέτουν εικαστικές επιλογές τους στη θέα των περαστικών). Είναι η «γραφή» του καλλιτέχνη που προσφέρεται σε ατομική «ανάγνωση» ή ένας τρόπος για να δείξει η περιοχή την ιστορία και την παράδοσή της; (Ο Βουκεφάλας και το Μυρμήγκι – Μυρμιδόνας είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: αλλιώς να το βλέπεις ως εικαστική πρόταση κι αλλιώς ως σύμβολο μια πόλης). Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η αναζήτηση των κινήτρων …των παραγγελιοδόχων. Το κάνουν στο πλαίσιο πολιτικών ή άλλων σχέσεων, για την ματαιοδοξία τους ή για να προσκαλέσουν τουρισμό ή να προκαλέσουν μια συνομιλία γενεών;
Αναμφίβολα, είναι σημαντική η τέχνη σε δημόσιο χώρο, λόγω της αμεσότητας που έχει στον περαστικό.
Είναι ο τρόπος να «βγει» το μουσείο στις πλατείες και τους δρόμους, να πλησιάσει και να αιφνιδιάσει πολιτιστικά τον περαστικό. Με την καθημερινή έκθεσή τους τα εικαστικά έργα καλλιεργούν αισθητικά και πνευματικά τους πολίτες. Είναι μια άλλης μορφής επικοινωνία και συνομιλία με την τέχνη. Η λέξη κλειδί ωστόσο είναι η λέξη σεβασμός. Ο διαχειριστής πολιτικός θα πρέπει να σέβεται το δημόσιο χρήμα και τους εντολοδόχους του και ο καλλιτέχνης θα πρέπει να σέβεται τον εαυτό του και τον δημόσιο χώρο, γιατί δεν του ανήκει. Ένα γλυπτό δεν «φυτεύεται» οπουδήποτε. Αναδύεται από τον χώρο. Ιδανικά, γίνεται ένα με τον χώρο. Σαν να ανήκε πάντα εκεί! Μια πόλη – ανοιχτό μουσείο πρέπει να έχει πολιτικούς με όραμα και καλλιτέχνες χωρίς εκπτώσεις στην αυτοεκτίμηση και στον δημόσιο χώρο.
Υστερόγραφο: Εν προκειμένω, θεωρώ ότι ήταν σωστή η απόφαση της Περιφέρειας να κοσμήσει τους κυκλικούς κόμβους με γλυπτά έργα. Δεν είμαι ειδικός για να τα αξιολογήσω. Προφανώς, άλλα μου αρέσουν και άλλα όχι. Θεωρώ εσφαλμένη πολιτική επιλογή, αν δεν συστήθηκε καλλιτεχνική επιτροπή (έστω σ’ έναν άτυπο, συμβουλευτικό ρόλο) ή αν εξαιρέθηκαν γλύπτες της πόλης από τη διαδικασία. Επίσης, θεωρώ ότι δεν μελετήθηκαν από ορισμένους γλύπτες οι θέσεις και οι διαστάσεις των κυκλικών κόμβων, αν κρίνω από τα μεγέθη ορισμένων έργων, που τοποθετήθηκαν. Θεωρώ απαράδεκτες ακραίες αντιδράσεις ορισμένων, που ισχυρίστηκαν ότι κάποια έργα είναι «για πέταμα». Φυσικά και θα μπορούσαν τα γλυπτά να έχουν κάποια σχέση με την πόλη και την ιστορία της μέσα από την ιδιαίτερη ματιά κάθε δημιουργού, αλλά αυτό δεν είναι το μείζον. Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος είναι το μέτρο της ποιότητας κάθε δημιουργίας.
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 06.07.2025 | 16:38
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Ετοιμότητα λόγω Χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς (κατηγορία 3) που ισχύει για Δευτέρα 07 Ιουλίου - ΑΓΡΟΤΙΚΑ | 06.07.2025 | 16:32
“Επιστροφή των χρηµάτων ακόµα και µε δέσµευση περιουσίας”, λέει ο Τσιάρας - ΕΛΛΑΔΑ | 06.07.2025 | 16:29
Επέλαση από μωβ μέδουσες στην Εύβοια -«Ο πόνος ήταν αφόρητος», περιγράφει λουόμενος που δέχτηκε τσίμπημά τους - ΛΑΡΙΣΑ | 06.07.2025 | 16:24
Κόκκινο Νερό: Το ιαματικό νερό με τις «θαυματουργές» ιδιότητες - ΛΑΡΙΣΑ | 06.07.2025 | 16:19
Ακτή Παπακώστα: Η «Βασιλική» παραλία του δήμου Αγιάς (φωτ.) - ΒΟΛΟΣ | 06.07.2025 | 16:13
Βόλος: Κατέληξε 64χρονη λουόμενη στον Άναυρο – Άμεση κινητοποίηση ναυαγοσώστριας και Λιμενικού - ΕΛΛΑΔΑ | 06.07.2025 | 12:18
Αγρίνιο: Απανθρακώθηκε 21χρονος σε τροχαίο - Οι γονείς του που εργάζονται στο νοσοκομείο κλήθηκαν να τον αναγνωρίσουν - ΕΛΛΑΔΑ | 06.07.2025 | 12:08
Πολιτική Προστασία: Συστάσεις προς τους πολίτες για τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες που έρχονται
- ΛΑΡΙΣΑ | 05.07.2025 | 14:23
Νέο σοκ στη Λάρισα: Νεκρός νεαρός άνδρας στο διαμέρισμά του στο κέντρο της πόλης (ΦΩTO) - ΒΟΛΟΣ | 05.07.2025 | 13:50
Συνελήφθη δημοσιογράφος στον Βόλο που φέρεται να εκβίαζε τη Ζέττα Μακρή - ΤΟΠΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ | 05.07.2025 | 13:35
Γιακουβής: Εκδιώκεται βίαια η επιχειρηματικότητα από τη Λάρισα με την εφαρμογή της Ελεγχόμενης Στάθμευσης (video) - ΛΑΡΙΣΑ | 05.07.2025 | 12:45
Λάρισα: Νέα εποχή για τον θεσμό της Εφεδρείας… «Εξελίσσεται σε δυναμικό επιχειρησιακό βραχίονα…» (ΦΩΤΟ+video) - ΑΘΛΗΤΙΚΑ | 05.07.2025 | 15:03
Ράγισαν καρδιές στην κηδεία του Ντιόγκο Ζότα -Σήκωσε το φέρετρο η σύζυγός του, λύγισαν οι συμπαίκτες του - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 05.07.2025 | 11:57
Έρχονται 43άρια στη Θεσσαλία- Ισχυρή προειδοποίηση Μαρουσάκη για επικίνδυνες συνθήκες - ΒΟΛΟΣ | 05.07.2025 | 19:45
Ζέττα Μακρή: «Μου ζητούσε 15.000 ευρώ για να μην γράψει αρνητικά – Έπρεπε να ενδώσω» - ΒΟΛΟΣ | 06.07.2025 | 11:36
“Η Μακρή θα πλήρωνε για να την διαφημίζω” -“Δεν έχω επιχείρηση” απαντά η ίδια