ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΝΕΑ ΓΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Οι Σαρακατσαναίοι οπλαρχηγοί των αδούλωτων Αγράφων
του Νίκου Ζυγογιάννη
24.03.2016 | 18:26
..."Λένε οι παλιοί ότι, όταν ο Θεός έφτιαχνε τον κόσμο, πήρε μια χούφτα από χώμα και το πέρασε σε σήτα. Το εύφορο πέρασε από αυτήν και έγιναν οι κάμποι, οι πέτρες και τα χοντράδια έπεσαν στη γη και γεννήθηκαν τα Άγραφα."...
Η περιοχή των Αγράφων, απομακρυσμένη και απρόσιτη, δημιούργησε λιγότερο ή περισσότερο δική της ζωή, που γίνεται από τις λαμπρότερες εστίες Ελευθερίας. Φυσική οχυρή περιοχή καθώς ήταν, αποτελούσε πάντοτε ένα θαυμάσιο καταφύγιο -από τους Βυζαντινούς χρόνους αλλά και προπάντων μετά την άλωση- χριστιανικού πληθυσμού και ασφαλές ορμητήριο. Στους Βυζαντινούς χρόνους φαίνεται να έχει φορολογική απαλλαγή και προνόμια αυτονομίας και αυτοδιοίκησης.
Συγκεκριμένα μετά τον 8ο μ.Χ. αιώνα αλλά και την εποχή της Τουρκοκρατίας ο ορεινός αυτός τόπος παρέμεινε ουσιαστικά Άγραφος στα χαρτιά των Τούρκων με τη γνωστή συνθήκη του Τσαμασίου (10/5/1525) η οποία έδινε ουσιαστική ανεξαρτησία στους Αγραφιώτες. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας οι ορεινοί όγκοι των Αγράφων ήταν το μεγάλο φυτώριο του κλεφτοαρματολισμού, που κράτησε αδούλωτη την ελληνική ψυχή και η δημοτική μούσα το τραγούδησε: «να γίνεις κλέφτης στ’ Άγραφα» και «παντού νονός και τιμημένος και στη Πόλη ξακουσμένος και εις τ’ Άγραφα γραμμένος», αλλά και το ορμητήριο κλεφτών και αρματολών που πήραν μέρος σ’ όλα τα πολιτικά κινήματα των Ρώσων και των Ενετών. Ξεφτέρια ονομάζει στο Θούριό του ο Ρήγας Φεραίος τους Αγραφιώτες. Οι κάτοικοι δε των Αγράφων στο διάστημα της δουλείας ήταν άριστοι πολεμιστές και γι’ αυτό ποτέ δεν τους υπέταξαν. Σ’ αυτό βέβαια βοήθησε και η μορφολογία του εδάφους. Γι’ αυτό και την εποχή εκείνη πολλοί κλέφτες, όταν οι Τούρκοι τους καταδίωκαν, -ακόμη και από άλλες περιοχές-, έβρισκαν καταφύγιο στα Άγραφα. Πολλά δημοτικά τραγούδια εξυμνούν την παλικαριά τους. Γενικά οι Αγραφιώτες πρόσφεραν πολλές υπηρεσίες στον αγώνα του ’21 και είχαν πολλές περιπέτειες σ’ εκείνα τα δύσκολα χρόνια για την απελευθέρωση της χώρας μας.
Η περιοχή των Αγράφων ήταν τέτοια που επέτρεπε αλλά και συγχρόνως ευνοούσε μια ζωή κάπως απομονωμένη, πράγμα που τελικά με το πέρασμα του χρόνου απόκτησε και ένα δικό της νόημα ξεχωριστό από εκείνο που είχε στις άλλες κοντινές περιοχές. Οι άνθρωποι εκεί επάνω, στις απρόσιτες βουνοκορφές, αισθάνονταν πιο ελεύθεροι κι αυτή τους την ελευθερία ήταν διατεθειμένοι να την προστατεύσουν. Άλλωστε και η γεωγραφική θέση ήταν τέτοια που προσφερόταν γι αυτό. Για τους λόγους αυτούς, λοιπόν, σ όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας τα Άγραφα παρέμειναν η αδούλωτη περιοχή, όπου αναπτύχθηκε μια πολύ αξιόλογη παιδεία και γνώρισε επίσης μεγάλη άνθιση η αγιογραφία.
Οι Σαρακατσαναίοι έχουν γράψει τη δική τους σελίδα σ’ αυτή τη φάση της Ιστορίας. Ξεχωρίζει η μορφή του Κατσαντώνη που είχε γίνει στα προεπαναστατικά Άγραφα ο εφιάλτης του Αλή-Πασά. Ξακουστός επίσης σαρκατσα΄νος Αγραφιώτης καπετάνιος ο καπετάν - Δίπλας.... Στα ίδια χώματα μεγάλωσε και ο Καραϊσκάκης, που στα βουνά των Θεσσαλικών Αγράφων ( Ιθώμης, Γόμφων και Νεβρόπολης) πέρασε τα παιδικά του χρόνια, στην αυλή του Αλή-πασά εκπαιδεύτηκε στην πολεμική τέχνη και εξελίχθηκε στην ικανότερη στρατιωτική μορφή του ’21. Με τη δράση αυτών και άλλων Σαρακατσαναίων κλεφτοαρματωλών καθώς και Αγραφιωτών, τα Άγραφα διατήρησαν την αυτονομία τους.
Τα Ευρυτανικά Άγραφα ελευθερώθηκαν από τους Τούρκους με την Επανάσταση του ’21, ενώ τα Θεσσαλικά το 1881 ύστερα από 3 σπουδαίες εξεγέρσεις: 1854, 1867 και 1878
- ΒΟΛΟΣ | 24.04.2024 | 20:27
Αχιλλέας Μπέος: «Μίλησα με τον Στ. Κασσελάκη – Δεν έχω πρόβλημα να παντρέψω ομόφυλο ζευγάρι» - ΛΑΡΙΣΑ | 24.04.2024 | 20:13
Στα δικαστήρια ο πρώην βουλευτής Λάρισας των Σπαρτιατών, Κωνσταντίνος Φλώρος, μετά τη γροθιά - ΒΟΛΟΣ | 24.04.2024 | 20:09
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Πως η Μαγνησία «άντεξε» την έντονη βροχόπτωση - ΛΑΡΙΣΑ | 24.04.2024 | 20:01
Σύλληψη στη Λάρισα για πορνογραφία ανηλίκων-κατασχέθηκαν κινητό και υπολογιστής - ΕΛΛΑΔΑ | 24.04.2024 | 19:56
Καλλιάνος σε Γεωργιάδη: «Το τι θα κάνω αφορά μόνο τον πατέρα μου και την τιμή του» - ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 24.04.2024 | 19:49
Στίγκας: Οι δυνάμεις του σκότους μας άφησαν εκτός ευρωεκλογών - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | 24.04.2024 | 19:45
Οβελίας: Ανελέητος πόλεμος τιμών-Στη…μέση, βρίσκονται οι Έλληνες καταναλωτές - ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 24.04.2024 | 19:14
Άρση ασυλίας του Κυριάκου Βελόπουλου αποφάσισε η Βουλή
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 24.04.2024 | 10:22
HVA: Η ολλανδική εταιρεία που θέλει να επενδύσει 1 δισ. στη Θεσσαλία – σχέδιο ενοικίασης της γης για 100 χρόνια - ΛΑΡΙΣΑ | 24.04.2024 | 12:35
Ρίγκ η Βουλή: Ο βουλευτής Λάρισας Κωνσταντίνος Φλώρος επιτέθηκε με γροθιές σε βουλευτή της Ελληνικής Λύσης - ΤΟΠΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ | 24.04.2024 | 16:29
Δ. Κουρέτας: Θέλουν να κάνουν τους Θεσσαλούς αγρότες υπαλλήλους πολυεθνικών -τι είπε για τον Ενιαίο Φορέα Υδάτων (video) - ΛΑΡΙΣΑ | 24.04.2024 | 13:05
Έγινε η παράδοση των 30 κλινοστρωμάτων στην Ογκολογική του πανεπιστημιακού από την Αντικαρκινική Λάρισας (ΦΩΤΟ+ video) - ΕΛΛΑΔΑ | 24.04.2024 | 18:42
Αρναούτογλου: Η σκόνη φεύγει, οι βροχές έρχονται - Τι καιρό θα κάνει Μεγάλη Εβδομάδα και Κυριακή του Πάσχα - ΒΟΛΟΣ | 24.04.2024 | 12:52
Υπέφερε από αφρικανική σκόνη χθες το απόγευμα και ο Βόλος (ΦΩΤΟ) - ΚΟΙΝΩΝΙΑ | 24.04.2024 | 10:19
Πέντε Λαρισαίοι έφυγαν από τη ζωή - ΕΛΛΑΔΑ | 24.04.2024 | 19:56
Καλλιάνος σε Γεωργιάδη: «Το τι θα κάνω αφορά μόνο τον πατέρα μου και την τιμή του»