Μοιρασμένα τα κράτη μέλη για επιδοτήσεις μόνο στους κατ’επάγγελμα αγρότες-Ισχυρή ελληνική παρέμβαση για τη νέα ΚΑΠ

Στα δύο φαίνεται να έχουν χωριστεί οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ όσον αφορά το νέο καθεστώς επιδοτήσεων μετά το 2027 με πολλές αντιπροσωπείες να θεωρούν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν τους αγρότες που έχουν την παραγωγή τροφίμων ως κύρια πηγή εισοδήματός τους και άλλες να υποστηρίζουν ότι η κατανομή θα πρέπει να αφορά και τους μη κατ΄επάγγελμα. 

Κοινός τόπος, στην σύνοδο υπουργών γεωργίας της 17ης Νοεμβρίου ήταν η διασφάλιση ευελιξίας στα κράτη-μέλη κατά την εφαρμογή των άμεσων πληρωμών. Εντούτοις, πολλές αντιπροσωπείες ήταν επιφυλακτικές ως προς την εισαγωγή ανώτατου ορίου και σταδιακής μείωσης.

Ισχυρή ελληνική παρέμβαση για τη νέα ΚΑΠ και κρίσιμες ευρωπαϊκές πολιτικές

Κομβικό εργαλείο για τη διατήρηση του γεωργικού εισοδήματος, τη στήριξη των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, χαρακτήρισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), κατά τη διάρκεια των παρεμβάσεών του στις εργασίες του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (AGRIFISH).

Παράλληλα, ο ΥπΑΑΤ χαιρέτισε την προσπάθεια της Επιτροπής να κατευθύνει τους πόρους προς τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, επισημαίνοντας ότι η στόχευση αυτή ενισχύει την αποτελεσματικότητα της ΚΑΠ. Υπενθύμισε ωστόσο ότι οι μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις –που αποτελούν τον κανόνα στη χώρα μας– προστατεύονται ούτως ή άλλως από το υφιστάμενο πλαίσιο.

Τόνισε ακόμη ότι τα ποσά που εξοικονομούνται μέσω της φθίνουσας στήριξης και του ανώτατου ορίου πρέπει να παραμένουν εντός της ΚΑΠ και να κατευθύνονται σε τομείς προτεραιότητας, όπως:

• περιοχές με φυσικούς περιορισμούς,
• καλλιέργειες κρίσιμες για την επισιτιστική ασφάλεια,
• νέους γεωργούς και ανανέωση γενεών,
• εργαλεία διαχείρισης κινδύνου.

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η κατάργηση της αναδιανεμητικής ενίσχυσης καθιστά επιτακτική την ανάγκη για πραγματική απλοποίηση στη νέα αρχιτεκτονική της ΚΑΠ. «Για εμάς είναι σαφές ότι θα διατηρηθεί τουλάχιστον σταθερό το επίπεδο των άμεσων ενισχύσεων, ότι θα εξασφαλιστούν επαρκείς και δεσμευμένοι πόροι για την αγροτική ανάπτυξη και τις επενδύσεις και ότι κρίσιμες υποδομές, όπως η άρδευση και τα εγγειοβελτιωτικά έργα, θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της ΚΑΠ», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα, ο Υπουργός εξέφρασε την ανησυχία  του για τη μείωση της χρηματοδότησης, τονίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη, ενέχει τον κίνδυνο της περιθωριοποίησης της αγροτικής ανάπτυξης. «Η Ελλάδα πιστεύει ότι η ΚΑΠ μετά το 2027 πρέπει να παραμείνει μια πραγματικά κοινή, ισχυρή και δίκαιη πολιτική, ικανή να εγγυάται την επισιτιστική ασφάλεια, να στηρίζει το εισόδημα των γεωργών, να κρατά ζωντανές τις αγροτικές περιοχές και να κάνει πράξη την υπόσχεση ότι κανένας γεωργός και καμία περιφέρεια δεν θα μείνει πίσω», προσέθεσε.

Ταυτόχρονα, ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι η ΕΕ χρειάζεται μια εμπορική πολιτική που συνδυάζει φιλοδοξία με ρεαλισμό και προστατεύει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα σε τρία σημεία στην προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων σε όλες τις διαπραγματεύσεις.

Σχετικά με την αναθεώρηση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής στήριξε τη δήλωση επτά κρατών μελών και ζήτησε ταχεία έναρξη της αναθεώρησή της, για μια πιο σύγχρονη και βιώσιμη πολιτική που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παράκτιων κοινοτήτων.

Οι υπουργοί Γεωργίας απέρριψαν τις τροποποιήσεις του προϋπολογισμού της ΚΑΠ της Επιτροπής ως «ανεπαρκείς», ενώ αρκετές χώρες προειδοποιήσαν ότι τα προτεινόμενα ανώτατα όρια επιδοτήσεων θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την αγροτική παραγωγή.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας

Οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ στην σύνοδο της 17ης Νοεμβρίου είχαν μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια και τη στόχευση της στήριξης, καθώς και την ετοιμότητα για κρίσεις και τα αποθεματικά. Είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με το κατά πόσον η προτεινόμενη στήριξη εισοδήματος για την Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2027 θα μπορούσε να επιτύχει τον στόχο της ενίσχυσης της επισιτιστικής ασφάλειας. Αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά με το ποιοι κίνδυνοι επισιτιστικής ασφάλειας θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από τα αποθέματα γεωργικών προϊόντων, διατηρώντας παράλληλα μια ΚΑΠ προσανατολισμένη στην αγορά.

Υπήρξε ευρεία υποστήριξη για τη διασφάλιση ευελιξίας για τα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή των άμεσων πληρωμών. Πολλές αντιπροσωπείες ήταν επιφυλακτικές ως προς την εισαγωγή ανώτατου ορίου και σταδιακής μείωσης. Πολλές θεώρησαν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν τους αγρότες που έχουν την παραγωγή τροφίμων ως κύρια πηγή εισοδήματός τους, ενώ άλλες είδαν την ανάγκη να παρέχεται τέτοια υποστήριξη και σε αγρότες μερικής απασχόλησης. Οι αντιπροσωπείες εξέφρασαν επίσης γενική υποστήριξη σε σχέση με τα αποθέματα τροφίμων για να διασφαλιστεί η ετοιμότητα για κρίσεις, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη διασφάλισης της ορθής λειτουργίας της αγοράς.

Το Συμβούλιο κατέγραψε επίσης πληροφορίες από την Ιταλία, τις οποίες υποστήριξαν η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία στο «διάφορα θέματα» σχετικά με μια μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που στοχεύει καλύτερα στην αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων.

Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες σημείωσαν το ανεπίσημο έγγραφο της Επιτροπής σχετικά με την προσαρμογή της πρότασης για τη μελλοντική ΚΑΠ και τη δομή του προϋπολογισμού.

Υπενθυμίζεται ότι στις 16 Ιουλίου 2025, η Επιτροπή παρουσίασε τις προτάσεις της για την ΚΑΠ μετά το 2027. Τον Σεπτέμβριο, η Προεδρία ενημέρωσε τις αντιπροσωπείες ότι θα διοργανώσει θεματικές συζητήσεις για διάφορες πτυχές των προτάσεων σε επερχόμενες συνόδους του Συμβουλίου. Η πρώτη συζήτηση, στη σύνοδο του Συμβουλίου του Οκτωβρίου, επικεντρώθηκε στην πράσινη αρχιτεκτονική. Η δεύτερη τον Νοέμβριο επικεντρώθηκε στο πώς η στόχευση της στήριξης μπορεί να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια. Οι θεματικές συζητήσεις για τη μελλοντική κοινή γεωργική πολιτική θα συνεχιστούν στην επόμενη σύνοδο του Συμβουλίου, στις 11-12 Δεκεμβρίου 2025, όπου το θέμα αναμένεται να είναι η καινοτομία και η απλούστευση.

Γεωργικά ζητήματα που σχετίζονται με το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των στενότερων σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας

Ως τακτικό θέμα συζήτησης στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου, οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν ζητήματα που σχετίζονται με το εμπόριο και τις πρόσφατες εξελίξεις. Ενόψει της πρόσφατης έναρξης ισχύος της επικαιροποιημένης «συμφωνίας για μια εις βάθος και ολοκληρωμένη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών με την Ουκρανία», η προεδρία πρότεινε να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των στενότερων σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας. Το ζήτημα του εμπορίου με την Ουκρανία εξετάζεται τακτικά στο Συμβούλιο από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας το 2022.

Το Συμβούλιο σημείωσε τις πληροφορίες από την Επιτροπή και τα σχόλια των αντιπροσωπειών.

Οι αντιπροσωπείες σημείωσαν την Ουκρανία ως σημαντικό εξαγωγέα τροφίμων και ζωοτροφών προς την ΕΕ, αντικαθιστώντας εν μέρει τις προηγούμενες εξαγωγές από τη Ρωσία. Η Ουκρανία έχει επίσης τη δυνατότητα να αποτελέσει ακόμη πιο σημαντικό εταίρο σε θέματα όπως η διαφοροποίηση των πρωτεϊνών.

Το Συμβούλιο αντάλλαξε επίσης απόψεις σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στο εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ και στις εμπορικές συμφωνίες και διαπραγματεύσεις τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο. Πολλοί υπουργοί τόνισαν την ανάγκη για επαρκή μέτρα διασφάλισης που επικεντρώνονται σε ευαίσθητα προϊόντα.

Οι αντιπροσωπείες σχολίασαν το εμπόριο με τις ΗΠΑ με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά για προϊόντα της ΕΕ, όπως το κρασί, τα οινοπνευματώδη ποτά και το ελαιόλαδο. Όσον αφορά τη Mercosur, οι αντιπροσωπείες αναφέρθηκαν στην ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής του μηχανισμού διασφάλισης που ανακοίνωσε η Επιτροπή.

Στην ενότητα «Διάφορα», το Συμβούλιο σημείωσε επίσης τα σημεία που έθεσαν η Ιταλία και το Βέλγιο σχετικά με το μέλλον του τομέα του ρυζιού της ΕΕ και την κινεζική έρευνα αντιντάμπινγκ για το ευρωπαϊκό χοιρινό κρέας, αντίστοιχα.

«Οι σημερινές συζητήσεις υπογραμμίζουν τρεις προτεραιότητες: Πρέπει να επικεντρωθούμε στην επισιτιστική ασφάλεια και στη στόχευση της στήριξης, χρειαζόμαστε στενό γεωργικό εμπόριο με την Ουκρανία και χρειαζόμαστε πραγματική απλούστευση της νομοθεσίας της ΕΕ για τα τρόφιμα.», δήλωσε ο προεδρεύων του Συμβουλίου  Jacob Jensen, Υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας.

Αλιεία

Οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με δύο προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης:

1. Κανονισμός του Συμβουλίου για τον καθορισμό, για το 2026, 2027 και 2028, των αλιευτικών δυνατοτήτων στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα

Αυτό αφορά τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2026, 2027 και 2028 για ορισμένα ιχθυαποθέματα σε ύδατα της ΕΕ και, για τα σκάφη της ΕΕ, σε ορισμένα ύδατα εκτός ΕΕ. Πρόκειται για μια ετήσια άσκηση καθορισμού των αλιευτικών δυνατοτήτων, δηλαδή του αριθμού των ψαριών που μπορούν να αλιευθούν από τους αλιείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα κύρια εμπορικά ιχθυαποθέματα κατά το επόμενο έτος (και μερικές φορές τα επόμενα έτη), που αναφέρονται επίσης ως συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TAC). Η πρόταση καλύπτει τόσο τα αποθέματα που διαχειρίζεται μόνο η ΕΕ όσο και τα αποθέματα που διαχειρίζεται από κοινού με τρίτες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία, ή μέσω περιφερειακών οργανισμών διαχείρισης αλιείας (ΠΟΔΑ) σε όλους τους ωκεανούς του κόσμου. Όπως και πέρυσι, όταν η Επιτροπή πρότεινε TAC τόσο για το 2025 όσο και για το 2026, η παρούσα πρόταση περιέχει TAC όχι μόνο για το 2026, αλλά και για το 2027 και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για το 2028, για τα ιχθυαποθέματα για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις για την εν λόγω περίοδο.

2. Κανονισμός του Συμβουλίου για τον καθορισμό, για το 2026, των αλιευτικών δυνατοτήτων στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα

Οι πολιτικές συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στα μέτρα που σχετίζονται με την εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο του πολυετούς σχεδίου για τη δυτική Μεσόγειο.

«Αυτή η ανταλλαγή απόψεων ανοίγει τον δρόμο για μια ισορροπημένη και βάσιμη πολιτική συμφωνία για τις αλιευτικές δυνατότητες στο Συμβούλιο AGRIFISH του Δεκεμβρίου. Βοηθά επίσης στην καλύτερη κατανόηση των διαφόρων εθνικών συνθηκών.», δήλωσε σχετικά ο Jacob Jensen.

agronews.gr