Κάνε το όπως η Τουρκία…

Αν λείπει κάτι από το πολιτικό σύστημα της χώρας, είναι η έλλειψη ενός μακρόπνοου σχεδίου και ενός αφηγήματος που θα εμπνεύσει την κοινωνία σε μια κοινή προσπάθεια για την ανόρθωση της χώρας, η οποία γνώρισε την απόλυτη απαξίωση στα χρόνια των μνημονίων.

 Το σχέδιο αυτό δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο ή κυρίως στη λεγόμενη «βαριά βιομηχανία» τον τουρισμό που είναι ευμετάβλητος σε εξωγενείς παράγοντες, όπως φάνηκε και με τον covid , παρά μόνο στην εξωστρέφεια της οικονομίας μέσω της εκμετάλλευσης των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων και στην πραγματική βιομηχανία . Και ένα από αυτά τα πλεονεκτήματα είναι ο τομέας των τροφίμων, όπου συνεχίζουμε να έχουμε καλές επιδόσεις ιδιαίτερα στην περιοχή μας στη Θεσσαλία με σημαντικές βιομηχανικές μονάδες μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, ωστόσο απαιτούνται να γίνουν πολλά βήματα ακόμη για να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τη θέση (εμπορικό σταυροδρόμι η Ελλάδα στη ΝΑ Μεσόγειο), τη γεωγραφία, τη ναυτιλία για τις μεταφορές όπου κατέχουμε την πρώτη θέση παγκοσμίως,  τα άριστα ακόμη κλιματικά δεδομένα, την ιστορία και τον πλούτο που κρύβει μέσα του εδώ και χιλιετηρίδες ο θεσσαλικός κάμπος..

 Αφορμή για αυτές τις σκέψεις μας δίνει η το παράδειγμα της γειτονικής Τουρκίας. Μέχρι σήμερα λέγαμε στη Θεσσαλία πως το «λευκό χρυσό» μας το βαμβάκι τον εξάγουμε στα Τουρκικά κλωστήρια με μόλις μια πρωτογενή μεταποίηση ως εκκοκκισμένο και επιστρέφει στην ελληνική κατανάλωση ως βαμβακερό ένδυμα ή εσώρουχο ή προσόψιο με πολλαπλάσια προστιθέμενη αξία που την καρπούται η οικονομία της γείτονος.

 Πλέον όμως στην Τουρκία έχει συντελεστεί την τελευταία 20ετία ένα βιομηχανικό άλμα και εκμεταλλεύονται και τον λεγόμενο «κίτρινο χρυσό» το σκληρό σιτάρι (όπου το θεσσαλικό σιμιγδάλι κατέχει περίοπτη θέση στα βάθη των αιώνων) που έχει κατακτήσει σημαντικές αγορές διεθνώς.  Και αυτό όχι κάνοντας απλά εξαγωγή χύδην μέσω της συγκέντρωσης του και από γειτονικές χώρες, αλλά πλέον λαμβάνει όλη την προστιθέμενη αξία από το προϊόν, έχοντας η κυβέρνηση Ερντογάν χρηματοδοτήσει επενδυτικά σχέδια για την κατασκευή βιομηχανιών υμαρικών που εξάγονται στις χώρες της Αφρικής  με τις οποίες έχει συνάψει εμπορικές διακρατικές συμφωνίες. Μάλιστα στις χώρες αυτές εξάγει και οπλικά συστήματα (drones, αντιεροπορικά, πυραύλους, βλήματα κλπ) μιας και η Τουρκία ανέπτυξε και σημαντική αμυντική βιομηχανία εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τα αντισταθμιστικά από την κούρσα εξοπλισμών τις τελευταίες δεκαετίες στην οποία επιδόθηκε και η Ελλάδα μόνο που εδώ τα αντισταθμιστικά έγιναν μίζες…
 Έτσι το ΑΕΠ της Τουρκίας εκτοξεύτηκε στο 1 τρις δολάρια ενώ στη χώρα μας βρίσκεται στα 250 δις δολάρια, παρά το γεγονός ότι η εθνική μας οικονομία ενισχύθηκε σημαντικά  τα τελευταία 40 χρόνια από κοινοτικούς πόρους και ευρωπαϊκά προγράμματα για την ανάπτυξή της.

 Με αυτά και με αυτά η οικονομία της Ελλάδας παρέμενε κυρίως μεταπρατική ή οικονομία παροχής υπηρεσιών (τουρισμός) σε μια εποχή που οι εξαγωγές και η βιομηχανία παίζουν πλέον το σημαντικότερο ρόλο τόσο όσο και οι τεχνολογίες μιας και βιώνουμε την 4η βιομηχανική επανάσταση και την εποχή της Τεχνητής νοημοσύνης.
 Το να μιλάμε για ψηφιακή μετάβαση στον πρωτογενή τομέα και «ευφυή γεωργία», είναι μεν σημαντικό σκεφτείτε όμως ότι μέχρι πριν λίγα χρόνια τα σχέδια βελτίωσης που κατέθεταν οι αγρότες χρηματοδοτούσαν κυρίως την αγορά Γερμανικών ή  αμερικανικών τρακτέρ, αντί να χρηματοδοτούν συσκευαστήρια και τυποποίηση αγροτικών προϊόντων πόσο μάλλον την μεταποίησή τους, ώστε να λαμβάνει η οικονομία της χώρας τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και ο πλούτος αυτός να διαχέεται και στους μεταποιητές και στους αγρότες. 

Κλασσικό παράδειγμα η φετινή χρονιά στα σιτηρά όπου οι τιμές λόγω υπερπαραγωγής στον Καναδά κατρακύλησαν κάτω από τα 20 λεπτά το κιλό (τιμή απαγορευτική με το κόστος αν έχεις και νοικιασμένο χωράφι να εκτοξεύεται στα 120 ευρώ το στρέμμα) για τους πολλούς, ενώ για τους λίγους που έκαναν συμβολαιακή γεωργία με τη μοναδική βιομηχανία ζυμαρικών που υπάρχει στη Θεσσαλία να απολαμβάνουν φέτος τιμές στα 26 λεπτά το κιλό.. Κάπως έτσι η Τουρκία φέτος αντί να ρίχνει τις διεθνείς τιμές στο σκληρό, δεν κάνει καθόλου εξαγωγές αφού την πρώτη ύλη τη χρησιμοποιεί για τις δικές της πολλές εγχώριες βιομηχανίες ζυμαρικών… 
 Το πλάνο αυτό ωστόσο για την ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων που θα φέρει άλμα στις εξαγωγές και θα αμβλύνει το έλλειμμα στο εμπορικό μας ισοζύγιο, απαιτεί ένα πολιτικό σύστημα που θα το υπηρετεί πέρα από κομματικές σκοπιμότητες, μια διακομματική δηλαδή συνεννόηση, με εμπορική διπλωματία που θα το υποστηρίζει και ασφαλώς επενδύσεις άμεσες, με νέους που θα αναλάβουν αυτά τα  επιχειρηματικά ρίσκα. Μέχρι να συμβεί αυτό θα βλέπουμε την Τουρκία να ξεμακραίνει στον ορίζοντα , όπως συνέβη και με την Πολωνία, τη Ρουμανία και άλλες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ τις οποίες ξεπερνούσαμε σε οικονομικούς δείκτες πριν 30 χρόνια
Και θα μεμψιμοιρούμε μοιράζοντας αντί του παραγόμενου πλούτου  τη φτώχεια μας…