Θα κρυώσουμε και θα...πεινάσουμε το φετινό χειμώνα;

.Και πως επηρεάζει την τοπική αγροτική οικονομία.

Του Γιάννη Κολλάτου

Η ενεργειακή κρίση φέρνει και επισιτιστική στη χώρα και στην Ευρώπη, καθώς ήδη έχουν αρχίσει να παρατηρούνται σημαντικές ελλείψεις στα ράφια των μάρκετ, ενώ σημαντικά προβλήματα αντιμετωπίζει η εφοδιαστική αλυσίδα αγαθών. Στη Θεσσαλία βέβαια οι ελλείψεις αυτές δεν έχουν ακόμη φανεί, αφού υπάρχει τοπική παραγωγή σε κρέας, γαλακτοκομικά , τυριά κλπ, ωστόσο δεν αποκλείεται να δούμε ελλείψεις μέσα στο χειμώνα ιδιαίτερα σε προϊόντα που παράγονται σε εργοστάσια της Ασίας, όπως για παράδειγμα στο Βιετνάμ ή την Ταϋλάνδη, όπου κλείνουν το ένα μετά το άλλο τα εργοστάσια λόγω της έξαρσης της πανδημίας, ενώ τα εργοστάσια της Κίνας πλέον αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τις ελλείψεις σε ενέργεια.

Τα χριστουγεννιάτικα παιχνίδια λοιπόν και τα δώρα αξεσουάρ, όπως και κάποια τάμπλετ, ή ακόμη και τα αυτοκίνητα, τα υφάσματα και τα ρούχα είναι τα πρώτα μεγάλα θύματα της παγκόσμιας κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ σειρά παίρνουν τα εισαγόμενα τρόφιμα. Οι ελλείψεις που παρατηρούνται στην Βρετανία είναι «πιλότος» για τι κρίσεις που μπορεί να έχουμε στο μέλλον.
Ο επόμενος μεγάλος βραχνάς δισεκατομμυρίων πολιτών είναι ο παγκόσμιος πληθωρισμός που εξανεμίζει μισθούς και φέρνει οικογένειες στα πρόθυρα ενεργειακής και επισιτιστικής ανασφάλειας, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Για τη χώρα μας ο «εφιάλτης» αυτού που ονομάζουμε ακρίβεια, είναι ήδη ορατός για κάθε οικογένεια με τα τιμολόγια ρεύματος ή φυσικού αερίου, ή την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης στα χωριά, όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα καύσης ξύλου ή πέλετ των οποίων η τιμή επίσης έχει εκτοξευτεί.

Γίνεται κατανοητό ότι το τύπωμα χρήματος (πληθωρισμός) μπορεί να είναι απεριόριστο, αλλά η γη είναι πεπερασμένη και θα πρέπει να θρέψει έναν παγκόσμιο πληθυσμό που συνεχώς αυξάνει… Οι πολυεθνικές της βιοτεχνολογίας , όπως και με την περίπτωση των εμβολίων στην πανδημία θα κληθούν και πάλι να κάνουν το «θαύμα» τους . Είναι μαθηματικά βέβαιο πως θα έρθουν σύντομα επιδιώκοντας να δώσουν τη λύση στο επισιτιστικό πρόβλημα με τους γενετικά τροποποιημένους σπόρους (τα λεγόμενα μεταλλαγμένα), που έχουν ήδη «πατεντάρει» απαγορεύοντας τη χρήση τους από αγρότες ή απλούς πολίτες που θα θέλουν να καλλιεργήσουν τα δικά τους τρόφιμα για να καλύψουν ανάγκες διατροφής της οικογένειάς τους…

Η περίπτωση της δικαστικής διαμάχης της Monsanto εναντίον του Καναδού αγρότη Percy Schmeiser για τη χρήση σπόρων της ελαιοκράμβης, είναι ενδεικτική μιας δυστοπίας από το τι μας επιφυλάσσει το κοντινό μέλλον όπου η κλιματική κρίση θα δίνει τον τόνο για μειωμένες σοδειές στην αγροτική παραγωγή, που θα καλούνται να καλύψουν αυξημένες ανάγκες διατροφής του παγκόσμιου πληθυσμού... Ήδη η ένδυση δείχνει να υποχωρεί και πάλι στις προτεραιότητες των καταναλωτών του βορείου ημισφαιρίου, έναντι των τροφίμων… Καθώς μπαίνουμε σιγά-σιγά στο χειμώνα η θέρμανση (άρα η ενέργεια) και η ενεργειακή- θερμιδική κάλυψη μέσω των τροφίμων, αποκτούν ξανά μεγαλύτερη σημασία, μετά τη σχετική ευφορία από τη λήξη της καραντίνας που δημιούργησε νέα ζήτηση για ρούχα στους καταναλωτές, ενώ μη λησμονούμε ότι τα εργοστάσια κατασκευής ρούχων είναι στην Ασία που αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προαναφέραμε με τη βιομηχανική της παραγωγή…

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να «φρενάρει» το ράλι ανόδου και του βαμβακιού, αφού κλείνουν τα εργοστάσια που θα το μεταποιήσουν, με αποτέλεσμα να έχουμε μία μικρή μείωση των τιμών το τελευταίο τριήμερο που οδήγησε πολλούς παραγωγούς να κλείσουν τις τιμές με τους εκκοκκιστές. Άλλοι αγρότες πάλι παίρνουν το ρίσκο καθώς θεωρούν ότι αυτά είναι χρηματιστηριακά παίγνια που συμβαίνουν κάθε χρόνο τέτοια εποχή και περιμένουν ότι οι τιμές φέτος στο σύσπορο βαμβάκι θα ξεπεράσουν ακόμη και τα 80 λεπτά το κιλό, λόγω της έλλειψης που υπάρχει στην παγκόσμια παραγωγή βάμβακος …
Την ίδια ώρα οι έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών δημιουργούν νέα προβλήματα στην τοπική οικονομία, καθώς ένα ποσοστό 30 με 40% του βαμβακιού ιδιαίτερα στις περιοχές Φαρσάλων, Κοιλάδας-Μάνδρας, Φαρκαδόνας και Παλαμά, Σελλάνων και Μουζακίου είναι ακόμη ασυγκόμιστο.

Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Αντρέας Λυκουρέντζος που βρέθηκε προχθές σε σύσκεψη στη Λάρισα, στην περιφέρεια, δεσμεύτηκε ότι θα γίνει καταγραφή των ζημιών στις καλλιέργειες και θα αποζημιωθούν οι παραγωγοί για απώλεια βάρους και ποιότητας, ωστόσο παραμένουν ακόμη εκκρεμότητες με τις ενστάσεις των παραγωγών στο Ν Καρδίτσας που δεν είχαν συμπεριληφθεί στην πρώτη φάση των άμεσων αποζημιώσεων από τον «Ιανό».
Σε ότι αφορά τώρα τη γενικότερη εικόνα στην τοπική οικονομία, από τη μια υπάρχει μια σχετική ευφορία για τις υψηλές τιμές σε βασικά προϊόντα, όπως στάρι, κριθάρι, μηδική, καλαμπόκια και φυσικά βαμβάκι, από την άλλη ωστόσο επικρατεί και προβληματισμός για το κύμα ανατιμήσεων στα αγροτικά εφόδια και κυρίως σε λιπάσματα, φάρμακα, σπόρο, ενώ για τα οργώματα των χειμερινών σιτηρών, με το πετρέλαιο στο 1,40 ευρώ το λίτρο το κόστος παραγωγής εκτοξεύεται με το «καλημέρα» για τη νέα χρονιά, αν σκεφτεί κανείς ότι πέρυσι οι τιμές ήταν στο 1,10 με 1,15 ευρώ το λίτρο. Λιπάσματα πάνω κατά 200 ευρώ ο τόνος, πετρέλαιο πάνω κατά 30 λεπτά το λίτρο και σπόρος στη διπλάσια τιμή σε σχέση με πέρυσι, δημιουργούν ένα κοστολόγιο κατά 50% τουλάχιστο αυξημένο σε σχέση με πέρυσι. Και μην ξεχνάμε τις μεγάλς απώλειες που είχαμε φέτος στην παραγωγή από τα οποροφώρα λόγω των ανοιξιάτικων παγετών, αλλά και τα αμπέλια και φυσικά τις πρόσφατοες καταστροφές από τις βροχοπτώσεις

Και βέβαια παραμένει ένα ερωτηματικό πότε θα συγκομιστούν τα βαμβάκια που είναι ακόμη στα λασπωμένα χωράφια και ποια θα είναι η τιμή των μεταβροχικών…
Μη λησμονούμε τέλος ότι πολλά χωράφια που βρίσκονται εντός του ΤΟΕΒ Ταυρωπού πριν ξεκινήσει η αρδευτική περίοδος, οι αγρότες της Καρδίτσας αναγκάζονται να τα ποτίσουν για να ρίξουν την οξύτητα στα χώματα (είναι ιδιαίτερα όξινα) και αυτό γίνεται μέσω αντλητικών από τα τρακτέρ που σημαίνει ότι καταναλώνουν πανάκριβο πλέον πετρέλαιο, ενώ δεν γίνεται καν λόγος για το κόστος άρδευσης στην ανατολική Θεσσαλία μέσω γεωτρήσεων λόγω της έλλειψης επιφανειακών νερών.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως η μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο για τους αγρότες, αλλά και για βιοτεχνίες και εμπορικές επιχειρήσεις, είναι πλέον επιτακτική ανάγκη για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι παραγωγοί της λεγόμενης πραγματικής- παραγωγικής οικονομίας, τόσο στη Θεσσαλία, όσο και στη χώρα. Στο νέο κόσμο της επισιτιστικής ανασφάλειας που «ξημερώνει», το να παραμένει τριπλάσιος ο ΕΦΚ κατανάλωσης στην Ελλάδα σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο, για ρεύμα και καύσιμα, είναι τελικά σαν να «πυροβολούμε τα πόδια μας», αφού η είσπραξη φόρων από μία οικονομία που θα εξαρτάται από εισαγόμενα τρόφιμα και εν γένει ενέργεια, απλά δημιουργεί ένα νέο φαύλο κύκλο ελλειμμάτων και συσσώρευσης χρέους