ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΝΕΑ ΓΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Πώς εξελίσσονται οι «κακές» συμπεριφορές μήνα με το μήνα στους φοιτητές
Της Αλεξάνδρας Μπεκιάρη Επίκουρης Καθηγήτριας ΤΕΦΑΑ-ΠΘ
Πώς εξελίσσονται οι «κακές» συμπεριφορές μήνα με το μήνα στους φοιτητές
Πόσο «ωριμάζει» μια τάξη φοιτητών μέσα σ’ ένα εξάμηνο; Γίνονται οι σχέσεις μεταξύ των φοιτητών καλύτερες ή χειρότερες;
Η Μαθηματική Κοινωνιολογία και η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης προσπαθούν να απαντήσουν αυτά τα ερωτήματα, τα οποία απασχολούν ιδιαίτερα τους σημερινούς ερευνητές. Τους απασχολούν μάλιστα ακόμη περισσότερο, αφότου διαπιστώθηκε ότι οι «κακές» συμπεριφορές που έχουν να κάνουν με εκφοβισμό (bullying), εκμετάλλευση (Μακιαβελισμό)και λεκτική επιθετικότητα αποτελούν ένα κοινό και διαδεδομένο φαινόμενο στην καθημερινότητα όχι μόνο του σχολείου ή της πολιτικής αλλά και του πανεπιστημίου.
Το 2018 πραγματοποιήθηκε έρευνα πανελλήνιας εμβέλειας (σε δείγμα 538 φοιτητών) από ερευνητές του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας γύρω από αυτά τα φλέγοντα ζητήματα, που επηρεάζουν τις καθημερινές σχέσεις με απρόβλεπτες συνέπειες. Για το σκοπό αυτό, χρησιμοποιήθηκαν λογισμικά Ανάλυσης Δικτύων, που αποτελούν από τα πλέον διεισδυτικά και σύγχρονα εργαλεία της Κοινωνιο-πληροφορικής. Η έρευνα που διεξήχθη από την υποψήφια διδάκτορα, κα Κυριακή Σπανού, υπό την επίβλεψη της Επίκουρης Καθηγήτριας, κας Αλεξάνδρας Μπεκιάρη, έδειξε ότι μια πλειάδα από αρνητικές συμπεριφορές (απειλές, δηκτικότητα, απόπειρες ευτελισμού της προσωπικότητας και δυσφήμισης, αντεκδίκησης, αποκλεισμού και επιβολής) κάνουν όλο και οξύτερη την εμφάνισή τους στις τάξεις των φοιτητών με την πάροδο των μηνών μέσα σ’ ένα εξάμηνο. Αυτό δείχνει ότι αντί η εξοικείωση, που επέρχεται μοιραία με το πέρασμα του χρόνου, να οδηγεί σε εξομάλυνση διαπροσωπικών σχέσεων, τείνει αντίθετα να επιτείνει τις οξύνσεις. Είναι άραγε αυτό μια «φυσική» τάση των ανθρώπων ή «φταίει» κάτι; Μήπως οφείλεται στη διαπαιδαγώγηση που ασκεί το σχολείο ή η οικογένεια επί πολλά χρόνια πριν την εισδοχή στο πανεπιστήμιο; Οφείλεται άραγε στην ευρύτερη κοινωνική δομή και στις συγκυρίες (πχ ταξικές και χωροταξικές διαφοροποιήσεις, μορφωτικό επίπεδο γονέων, διαφορετικά ερεθίσματα και βιώματα), στο «άγχος της εποχής» (το οποίο είναι ερευνητέο αν διαφέρει από αυτό άλλων εποχών) ή σε άλλους παράγοντες; Τα ερωτήματα αυτά αποτελούν ανοιχτές ερευνητικές προκλήσεις.
Παράλληλα με τη δυναμική όξυνση των συμπεριφορών αυτών, υπάρχουν ωστόσο και ενδείξεις βελτίωσης των σχέσεων με την πάροδο των μηνών σε κάθε εξάμηνο. Πχ, βρέθηκε ότι αναγνωρίζεται (και μάλιστα με όλο και πιο νηφάλια κρίση του συνόλου) μέσα σε μια τάξη φοιτητών ο πιο άξιος να δίνει συμβουλές (επιστημονικές ή προσωπικές). Ταυτόχρονα, με την πάροδο του εξαμήνου, εξασθενούν τα φαινόμενα εκμετάλλευσης ανθρώπινων σχέσεων και αδυναμιών με σκοπό το προσωπικό όφελος, καθώς οι «εκμεταλλευτές» εντοπίζονται και αποφεύγονται από τους άλλους συμφοιτητές τους.
Ποιο είναι λοιπόν το πιθανό συμπέρασμα: Στους ανθρώπους φαίνονται να συν-υπάρχουν τόσο το «τέρας» της προσβολής, της υπερβολής και της εκμετάλλευσης όσο και το «σύστημα συναγερμού» που τους αφυπνίζει. Ασχέτως αν αυτά τα δυο υπάρχουν έμφυτα (εκ φύσεως) ή επίκτητα (εκ του λεγόμενου «συστήματος»), μπορούν (και «πρέπει») να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής από τους λειτουργούς της ανώτατης εκπαίδευσης στον χώρο ευθύνης τους, από τα συλλογικά όργανα των φοιτητών και από κάθε φοιτητή ξεχωριστά. Όσοι νόμοι και πολιτικές και αν θεσπισθούν, δεν θα μπορέσουν ποτέ να αφουγκραστούν και να προβλέψουν τις ατομικές και ομαδικές ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται σε κάθε κύμα φοιτητών που δραστηριοποιείται σε κάθε εξάμηνο. Επομένως, οι λειτουργοί και τα όργανα που προαναφέρθηκαν, όπως και όλοι οι φοιτητές ως κριτικά σκεπτόμενα άτομα, αποτελούν εκ των πραγμάτων τη μόνη ελπίδα για τη δημιουργία ενός υποδειγματικού κλίματος, που θα συνοδεύει τους φοιτητές -ίσως ανεξίτηλα- ακόμη και μετά την αποφοίτησή τους, σε όλη την υπόλοιπη προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική τους πορεία. Η διαπαιδαγώγηση του καθενός μας (πανεπιστημιακού λειτουργού ή φοιτητή) διαρκεί για όλη του τη ζωή, και αυτό είναι μια αδιαμφισβήτητη και φυσική πραγματικότητα που οφείλουμε να αποδεχτούμε και να αξιοποιήσουμε, υπερβαίνοντας τυχόν αρνητικές συνθήκες, υπό τις οποίες γεννηθήκαμε ή έχουμε ζήσει ως τώρα.
Αλεξάνδρα Μπεκιάρη
Επίκουρη Καθηγήτρια
ΤΕΦΑΑ-ΠΘ
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 19.04.2024 | 09:41
Κακοκαιρία: Συναγερμός, θα πέσει νερό που πέφτει σε 3 μήνες – «Προσοχή στη Θεσσαλία» - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 09:37
Δεληγιάννης: Άμεση δρομολόγηση διαδικασίας για ψήφιση νέου επικεφαλής της Παράταξης. - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 09:32
Λάρισα: Άγνωστοι «σήκωσαν» χρηματοκιβώτιο σε κατάστημα της Κεντρικής πλατείας - ΛΑΡΙΣΑ | 19.04.2024 | 09:28
Τέμπη: Εντοπίστηκαν υπολείμματα οστών στο οικόπεδο των ερευνών – Εξετάζεται αν ανήκουν σε ζώα ή σε άνθρωπο - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 19:52
Απαλλαγή των πλημμυροπαθών από τον ΕΝΦΙΑ ζήτησε ο Θανάσης Μαμάκος καταθέτοντας ψήφισμα στο δημοτικό συμβούλιο (ΦΩΤΟ) - ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 18.04.2024 | 18:57
ΣΥΡΙΖΑ: Έξαλλος ο Δημήτρης Παπανώτας μετά την καρατόμηση από το ευρωψηφοδέλτιο - Τα βάζει με Κασσελάκη και Μπεκατώρου - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 18:48
O Δημήτρης Δεληγιάννης είναι ο νέος επικεφαλής της Συμπαράταξης Λαρισαίων - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 18:35
Πανθεσσαλική σύσκεψη στελεχών ΝΔ για τις ευρωεκλογές
- ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 18:22
Αρναούτογλου: SOS για Λάρισα, Βόλο, Καρδίτσα και άλλες δύο πόλεις που θα «χτυπήσει» η κακοκαιρία - ΑΓΡΟΤΙΚΑ | 18.04.2024 | 12:02
ΟΠΕΚΕΠΕ: Πώς θα γίνουν οι πληρωμές άμεσων και συνδεδεμένων ενισχύσεων - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 18:25
Τσατραφύλλιας: Έρχεται η κακοκαιρία Gori -Σε Λάρισα, Μαγνησία θα πέσει σε 20 ώρες το νερό που πέφτει σε 3 μήνες - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 09:31
Σοκ στον Τύρναβο: Νεκρός 59χρονος σε τροχαίο - ΛΑΡΙΣΑ | 18.04.2024 | 09:53
Στη Λάρισα ο Στέλιος Κουδουνάρης: To My style Rocks αλλά και ο ρόλος του στην Eurovision (ΦΩΤΟ) - ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 18.04.2024 | 09:16
Διήμερη κακοκαιρία έρχεται από την Γένοβα: Πού θα «χτυπήσει» ο πολικός αεροχείμαρρος - ΕΛΛΑΔΑ | 18.04.2024 | 14:14
Έκτακτο δελτίο: Καταιγίδες, κεραυνοί, τοπικές χαλαζοπτώσεις και ισχυροί άνεμοι - ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 18.04.2024 | 18:57
ΣΥΡΙΖΑ: Έξαλλος ο Δημήτρης Παπανώτας μετά την καρατόμηση από το ευρωψηφοδέλτιο - Τα βάζει με Κασσελάκη και Μπεκατώρου